Dbaj o kręgosłup. Porady Lekarza Rodzinnego (2011, Literat)(1).pdf

(5115 KB) Pobierz
PORADY
LEKARZA RODZINNEGO
DBAJ O
KRĘGOSŁUP
przyczyny, objawy,
diagnostyka, leczenie
pro laktyka,
porady i zakazy
ćwiczenia korekcyjne
medycyna alternatywna
zdrowy styl życia
##7#52#aSUZPUk1BVC1Xb2JsaW5r
u464650s32770j647f189462a912b8eb0d9cc4
u
Wstęp...........................................................................................................................1
Diagnostyka.................................................................................................................5
Leczenie......................................................................................................................6
Porady i zakazy............................................................................................................7
Objawy i przyczyny......................................................................................................2
SPIS TREŚCI
Postawa prawidłowa i nieprawidłowa........................................................................10
Medycyna alternatywna.............................................................................................11
Podnoszenie przedmiotów..........................................................................................9
Zdrowy styl życia.......................................................................................................29
Aktywność fizyczna................................................................................................29
Zasady zdrowego żywienia....................................................................................30
Ćwiczenia..................................................................................................................12
Bóle nagłe...............................................................................................................12
Bóle przewlekłe......................................................................................................18
Po ciąży..................................................................................................................28
Wydawnictwo Literat
ul. Łazienna 28
87-100 Toruń
tel.: 56 6539540
e-mail: wyd.literat@lit.com.pl
www.ksiegarnia-najtaniej.pl
Opracowanie:
zespół redakcyjny
Skład komputerowy:
GISgraph
Konsultacje medyczne:
lek. Jolanta Piekarczyk
Zdjęcia i ilustracje:
Anna Smaza
Katarzyna Stocka
Katarzyna Tużylak
Leszek Michalski
Mateusz Patalon
Modele:
Paweł Korpalski
Emilia Chojnowska-Siemieńczuk
Copyright © by LITERAT
ISBN 978-83-7774-447-5
##7#52#aSUZPUk1BVC1Xb2JsaW5r
u464650s32770j647f189462a912b8eb0d9cc4
u
Plecy są szczególnie podatne na urazy. Na
bóle pleców
skarży się niemal 90% Pola-
ków. Ta uciążliwa dolegliwość znacznie utrudnia, a niekiedy nawet uniemożliwia wy-
konywanie codziennych zajęć. Oprócz przeziębień i grypy jest też najczęstszą
przyczyną nieobecności w pracy. Negatywnie wpływa na ogólne samopoczucie.
KRĘGOSŁUP
Kręgosłup stanowi kolumna kręgów
składająca się z walcowatych kości. Jeżeli
patrzy się na niego z boku, kształtem przy-
pomina literę S. Kości kręgosłupa prze-
dzielone są krążkami międzykręgowymi
zbudowanymi ze spoistej, elastycznej
tkanki zwanej chrząstką.
WSTĘ P
Rodzaje kręgów
kręgi szyjne – 7 kręgów szyjnych two-
1. kręg szczytowy
rzy górną część kręgosłupa między
2. kręg obrotowy
3. kręg wystający
czaszką a kręgosłupem piersiowym:
4. otwory
kręg szczytowy – najwyższy kręg
międzykręgowe
kręgosłupa, podtrzymuje czaszkę
5. wzgórek
6. kość krzyżowa
kręg obrotowy – za pomocą zęba kos-
7. kość guziczna
tnego łączy się z kręgiem szczytowym
na zasadzie bolca i pierścienia
kręgi piersiowe – 12 kręgów piersiowych składa się na część kręgosłupa pomiędzy
szyją a dolną częścią pleców; tylko kręgi piersiowe mają miseczkowate powierzch-
nie stawowe tworzące ruchome połączenia z żebrami
kręgi lędźwiowe – 5 największych i najsilniejszych kręgów; ich masywny kształt
odpowiada pełnionej przez nie funkcji podporowej; ostatni, piąty kręg lędźwiowy
łączy się z kością krzyżową.
##7#52#aSUZPUk1BVC1Xb2JsaW5r
Dzięki swojemu ukształtowaniu i budowie
kręgosłup zachowuje się jak sprężyna –
wystarczająco silna do utrzymania ciężaru
ciała i na tyle giętka, aby można je było
skręcać i obracać. Odcinek piersiowy krę-
gosłupa łączy się stawowo z 12 parami
żeber, tworząc z mostkiem klatkę pier-
siową.
u464650s32770j647f189462a912b8eb0d9cc4
u
1
O BJAWY
P RZY CZYN Y
Ból pleców jest najczęściej dotkliwym bólem nasilającym się podczas ruchu. Może on
wystąpić właściwie w każdym odcinku kręgosłupa.
Najczęstsze miejsca lokalizacji bólu
kark
(odcinek szyjny kręgosłupa)
okolica krzyża
(odcinek lędźwiowy kręgosłupa)
nieprawidłowa
postawa ciała
słabo rozwinięte mię-
śnie pleców
długotrwałe siedzenie
lub stanie
napięcie mięśni wy-
wołane przez stres
przesunięcie uszko-
dzonego chrzęstnego
krążka międzykręgo-
wego (dysku)
zmiany zwyrodnie-
niowe stawów krę-
gosłupa będące
następstwem starzenia
się organizmu
zniszczenia kręgów
w wyniku wypadku lub
osteoporozy
Przyczyny wystąpienia dolegliwości
naciągnięcia lub urazy mięśni ple-
ców w wyniku
gwałtownych ruchów
lub urazów
bóle okolicy
krzyżowej wyni-
kające z dolegli-
wości
menstruacyj-
nych
bóle okolicy
krzyżowej
w okresie ciąży
choroby wy-
wołane zapale-
niem stawów
kręgosłupa, po-
szczególnych krę-
gów lub ich okolic.
Nieprawidłowa postawa ciała jest jedną z najczęstszych
przyczyn dolegliwości bólowych związanych z kręgosłupem
##7#52#aSUZPUk1BVC1Xb2JsaW5r
2
u464650s32770j647f189462a912b8eb0d9cc4
u
Pozostałe przyczyny dolegliwości
DYSKOPATIA
Potocznie nazywana także wypadaniem dysków oddzielających kręgi. Dotyczy naj-
częściej szyjnego i lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Zazwyczaj przesuwa się krążek
położony pomiędzy 4. a 5. kręgiem lędźwiowym.
słabe mięśnie grzbietowe
wady postawy
Przyczyną tego typu kłopotów mogą być:
mechaniczne urazy kręgosłupa
nadwaga i otyłość.
W rzeczywistości dyski nie wysuwają się całe, tylko przemieszczają częściowo. Zakłóca
to symetrię kręgosłupa i powoduje ucisk nerwów przechodzących przez kanał kręgowy
lub wychodzących z niego. Powoduje to niekiedy silny ból uniemożliwiający porusza-
nie.
Nerw kulszowy jest najdłuższym nerwem ciała. Powstaje z połączenia 5-6 korzeni rdze-
niowych wychodzących u podstawy kręgosłupa. Silny ból pojawia się, gdy nerw kul-
szowy jest uciskany. Ból ten zaczyna się poniżej talii i promieniuje wzdłuż pośladka
i biodra, schodząc aż do stopy. Często towarzyszy mu mrowienie, kłucie oraz drętwie-
nie.
Przyczyną ucisku na nerw kulszowy mogą być m.in.:
przesunięcie dysku
obrzęk stawów kręgosłupa na skutek
stanu zapalnego
zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.
RWA KULSZOWA
Do ataku rwy kulszowej najczęściej dochodzi w wyniku wykonania gwałtownego ruchu
lub uniesienia ciężkiego przedmiotu.
Jest to często dziedziczona choroba reumatyczna. Występuje głównie u mężczyzn. Ob-
jawem choroby są ból oraz poranna sztywność w dolnej części pleców. Gdy choroba
postępuje, obejmując coraz wyższe partie kręgosłupa aż do karku, kręgi zaczynają się
zrastać, a więzadła twardnieją.
ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA
Choroby nie da się powstrzymać. Tempo jej rozwoju mogą spowolnić
zabiegi fizyko-
terapeutyczne.
##7#52#aSUZPUk1BVC1Xb2JsaW5r
u464650s32770j647f189462a912b8eb0d9cc4
u
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin