Historia kawalera z roza A5.pdf

(1467 KB) Pobierz
Juan Carlos Onetti
Historia kawalera z różą
i ciężarnej dziewicy z Liliputu
Opowiadania
Przełożyli: Rajmund Kalicki & Edward Stachura
Tytuł oryginalny: Cuentos completos
Wydanie oryginalne 1967
Wydanie polskie 1977
Spis treści:
SEN URZECZYWISTNIONY I INNE OPOWIADANIA............................................................................................4
Sen urzeczywistniony................................................................................................................................................ 4
Witaj, Bob................................................................................................................................................................ 24
Esbjerg, nad samym morzem................................................................................................................................... 35
Dom wśród wydm....................................................................................................................................................44
UŚMIECHY PIEKIEŁ..................................................................................................................................................57
Historia kawalera z różą i ciężarnej dziewicy z Liliputu......................................................................................... 57
Album...................................................................................................................................................................... 86
Maskarada.............................................................................................................................................................. 102
Uśmiechy piekieł................................................................................................................................................... 107
RÓWNIE SMUTNY JAK ONA.................................................................................................................................124
Równie smutny jak ona..........................................................................................................................................124
Twarz naznaczona nieszczęściem..........................................................................................................................153
DWA OPOWIADANIA............................................................................................................................................. 187
Jacob i ten drugi..................................................................................................................................................... 187
Na Sylwestra.......................................................................................................................................................... 234
-2-
Juan Carlos Onetti.
Juan Carlos Onetti, urodzony w roku 1909 (zmarł w roku 1994),
dopiero w latach sześćdziesiątych zdobył rozgłos i sławę, a dziś
należy do czołówki prozaików iberoamerykańskich. Twórczość
Onettiego uważana jest jednak za zjawisko nietypowe dla
literatury zarówno Urugwaju jak i całej Ameryki Południowej.
Niektórzy krytycy skłonni są nawet zaliczyć go do tzw.
„europejskich” pisarzy tego kontynentu i dopatrują się w
pisarstwie Onettiego - zwłaszcza w rysunku postaci - pewnych
cech wspólnych z Camusem czy Sartre’em. W zbiorze opowiadań
„Historia kawalera z różą...” - podobnie jak w dwóch znanych już
polskiemu czytelnikowi książkach „Pożegnania” i „Martwy port”
- uwaga autora skupia się głównie na życiu wewnętrznym
bohaterów. Są to najczęściej ludzie przegrani bądź przegrywający.
Miejscem akcji, naszkicowanej ledwie kilkoma pociągnięciami
pióra, jest przeważnie małe miasteczko urugwajskie, Santa María.
-3-
SEN URZECZYWISTNIONY I INNE
OPOWIADANIA.
Sen urzeczywistniony.
Żart ten wymyślił Blanes; przychodził do mojego gabinetu - w
czasach kiedy miałem własny gabinet, a potem do kawiarni, kiedy
sprawy wzięły w łeb i gabinetu już nie miałem - i stawał na
dywanie, z pięścią opartą o biurko, we wzorzystym krawacie i
wpiętą weń złotą spinką, i z tą swoją głową - kwadratową,
ogoloną, z ciemnymi oczami, niezdolnymi zatrzymać na
czymkolwiek uwagi dłużej niż minutę, po czym natychmiast
gasnącymi, jakby Blanes miał za chwilę zasnąć lub jakby
wspominał jakiś czysty, uczuciowy moment swego życia,
moment, którego oczywiście Blanes nigdy nie był w stanie
przeżyć - z tą swoją głową, bez jakiegokolwiek zbędnego
szczegółu, wzniesioną ku ścianie pokrytej afiszami i fotosami;
pozwalał mi mówić, a potem komentował, zaokrąglając usta: - Bo
pan, naturalnie, zrujnował się, wystawiając „Hamleta”. - Lub też:
- Tak, już wiemy. Poświęcał się pan zawsze sztuce i gdyby nie ta
pana zwariowana miłość do „Hamleta”...
I ja przeżyłem tę całą kupę lat, znosząc wokół siebie tak żałosne
towarzystwo: autorów i aktorów, i aktorek, i właścicieli teatrów, i
krytyków gazetowych, i rodzinę, przyjaciół i wszystkie ich
kochanki, i wszystkich ich kochanków, przez cały ten czas tracąc i
zarabiając pieniądze, które - wiedzieliśmy: Bóg i ja - przyjdzie mi
znowu stracić w najbliższym sezonie; ja teraz z tą kroplą potu na
łysej głowie, z pięścią pod żebra, z tym łykiem kwaśno-słodkiego
lekarstwa i z tym zupełnie niezrozumiałym dowcipem Blanesa:
- Tak, jasne. Szaleństwa, do których pana doprowadziła
bezgraniczna miłość do „Hamleta”.
-4-
Gdybym za pierwszym razem spytał go o sens tego żartu,
gdybym mu wyznał, że wiem na temat „Hamleta” tyle, co po
jednorazowej lekturze jakiejkolwiek sztuki: ile może przynieść
zysku - to cała sprawa na tym by się skończyła. Ale bałem się
lawiny nowych dowcipów, którą mogłoby rozpętać moje pytanie,
tak że tylko skrzywiłem się i wysłałem go do diabła. I tak to się
stało, że przeżyłem te dwadzieścia lat, nie wiedząc, czym jest
„Hamlet”, nie przeczytawszy tego utworu, ale domyślając się z
wyrazu twarzy i z kołyszącej się głowy Blanesa, że „Hamlet” to
sztuka, czysta sztuka, wielka sztuka, i wiedząc także - ponieważ
nasiąkałem tym bezwiednie - że „Hamlet” to poza tym aktor lub
aktorka, w tym drugim wypadku o nieodmiennie śmiesznych
biodrach, ubrana w czarną obcisłą suknię; że „Hamlet” to czaszka,
cmentarz, pojedynek, zemsta, tonąca dziewczyna. I także W.
Shakespeare.
Dlatego, kiedy teraz, dopiero teraz - w blond peruce z
przedziałkiem pośrodku, której wolę na noc nie ściągać z głowy,
ze sztuczną szczęką, która mi się nigdy dobrze nie dopasowała i
która sprawia, że poświstuję i seplenię; w tym przytułku dla
zrujnowanych ludzi teatru, noszącym bardziej okazałą nazwę -
znalazłem tę cienką książeczkę w szaroniebieskiej oprawie z
wytłoczonym złoconymi literami tytułem HAMLET, usiadłem na
fotelu, nie otwierając książki i zdecydowany nie otworzyć jej
nigdy, myśląc o Blanesie, że w ten właśnie sposób mszczę się na
nim za jego żart, i myśląc o tym wieczorze, kiedy Blanes spotkał
się ze mną w hotelu pewnej stolicy prowincjonalnego stanu i paląc
papierosa, patrząc w sufit i na wchodzących do salonu ludzi,
pozwolił mi powiedzieć moją kwestię, po czym poruszył wargami
i w obecności tej biednej wariatki rzekł:
- I pomyśleć... Taki facet jak pan, który zrujnował się dla
„Hamleta”.
-5-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin