Mlody_Technik_2024-04.pdf

(10684 KB) Pobierz
Bradley Neuse, były inżynier SpaceX dla MT:
Istnieje od 1932 roku
Będziemy gatunkiem multiplanetarnym
e-suplement www.mt.com.pl
nr 4. kwiecień 2024
NEWS 24/7
przeglądaj codziennie
ISSN 0462-9760 Indeks 365408
14,90 zł
(w tym 8% VAT)
SYNTETYCZNA RZECZYWISTOŚĆ
Czując sztuczną stronę mocy
Science fiction znów w „Młodym Techniku”
cena:
na swoim smartfonie
Tu przejrzysz
i kupisz ten numer
Powrót do przyszłości
12 wydań w roku
101,40 zł
12 wydań w roku
113,40 zł
12 wydań w roku
89,40 zł
Zaprenumeruj wybrane czasopismo
z rabatem aż 50%!
Promocja wiosenna dotyczy rocznych prenumerat drukowanych czasopism:
• Elektronika dla Wszystkich (12 wydań w roku) • Elektronika Praktyczna (12 wydań w roku) • Młody Technik (12 wydań w roku)
Zamów prenumeratę na www.UlubionyKiosk.pl/prenumerata lub poprzez dokonanie przelewu na konto AVT-Korporacja sp. z o.o.,
ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa, ING BANK ŚLĄSKI 18 1050 1012 1000 0024 3173 1013 (w tytule wpłaty podaj nazwę czasopisma).
Masz opłaconą bieżącą prenumeratę? Już teraz przedłuż ją z rabatem 50%.
Promocja trwa do 31.05.2024 i nie łączy się z innymi promocjami Wydawnictwa AVT.
Koszt wysyłki (list standardowy nierejestrowany) pod wskazany adres w Polsce ponosi wydawnictwo.
Sztuczny problem
Internet zalewany syntetycznymi treściami, niemająca nic wspól-
nego z rolnictwem żywność, syntetyczne paliwa i, w końcu, nawet
sztuczne życie. Syntetyki, takie czy inne, wkradają się do na-
szego świata nie od dziś, ale od niedawna wkraczają w sfery, w któ-
rych pojęcie sztucznych wytworów było nieznane. Nie każdy, bądźmy
szczerzy, widzi w tym coś złego i jednoznacznie niekorzystnego dla
nas, ludzi. Niemniej nagromadzenie informacji o ekspansji synte-
tycznych tworów w rozlicznych dziedzinach budzi zaniepokojenie,
ostrzeżenia i sprzeciwy.
W ostatnim czasie przedmiotem największych kontrowersji jest
eksplozja produkowanych masowo przez generatywną sztuczną
inteligencję tekstów, obrazów i w końcu także filmów. Pojawiły
się głośne ostrzeżenia przed
„szlamem AI” zalewającym sieć
Temat okładkowy
Rosną obawy, że świat,
w którym jest coraz więcej
elementów syntetycznych,
będzie się w ostatecznym
rozrachunku degradować.
Nie chodzi tu tylko o mo-
dele sztucznej inteligencji,
które bez zasilania pali-
wem „niesztucznym” staną
się bezużyteczne.
Syntetyczne wytwory
podbijają świat
i wyszukiwarki.
Treści wygenerowane przez AI
uchodzą za gorsze, mniej warto-
ściowe niż te tworzone przez lu-
dzi. Nie zawsze jednak tak musi
być. Duża część publikowanego wcześniej w internecie „kontentu”
była na niskim poziomie. Można wskazać przypadki, w których na-
rzędzia generatywne przyczyniają się do poprawy jakości. Ludzie,
chcąc ulepszyć dzieła AI, uczą się nowych narzędzi i funkcji. A za-
tem ma to często także walory edukacyjne.
Syntetyczne paliwa nie są tematem tak kontrowersyjnym jak za-
lew treści AI w sieci. Jeśli coś budzi w nich wątpliwości, to głównie
cena oraz pytania o rzeczywistą przewagę tych produktów z punktu wi-
dzenia ochrony środowiska. Więcej emocji wzbudza kwestia sztucz-
nie produkowanej żywności, zwłaszcza mięsa. Tu jednak cena jest
również na razie barierą. Sferą może nie tyle kontrowersyjną, ile
wciąż stosunkowo mało znaną, jest syntetyczne życie. Naukowcom
udało się w ostatnich latach wytworzyć sztucznie DNA i całe mi-
kroorganizmy oparte na genetyce w naturze nieznanej.
Ujmując rzecz, nomen omen, syntetycznie, syntetyki, jak wszel-
kie wynalazki człowieka, mają to do siebie, że można je zastosować
zarówno dla dobra, jak też i na zgubę ludzkości.
Mirosław Usidus
od wydawcy
3
Spis treści
Temat numeru: Syntetyczna rzeczywistość.
Czując sztuczną stronę mocy
24 • Nie mogę spełnić żądania, ponieważ jest
to sprzeczne z polityką OpenAI. Zalew „szlamu AI”
w internecie
30 • Syntetyczne paliwa – czy to się przyjmie?
Niekopalna alternatywa
34 • Życie syntetyzowane. Parcie na rolę stwórcy
40 • Uczta nieodróżnialna od prawdziwej uczty.
Sztuczna żywność
8 Info Zoom
16 Dodaj do obserwowanych
Horyzonty mgłą spowite
17 • Czy USA uchylą rąbka tajemnicy na temat
kosmicznych systemów militarnych? Kosmiczny
poker mocarstw
20 • Czy ChatGPT może zostać zniszczony na mocy
wyroku sądu? Walcem po AI
22 • Gdy stała się światłość, nadszedł czas
na eksplozję mroku. Drugi Wielki Wybuch?
44 Będziemy gatunkiem multiplanetarnym. Rozmowa
z Bradleyem Neuse z Centrum Badań Kosmicznych
PAN, byłym inżynierem SpaceX
50 Nasi idole – liderzy innowacji: Zanim narodził się
IBM – Herman Hollerith
Technika
Będziemy
44
gatunkiem
multiplanetarnym
Powrót do przyszłości
m.technik
Szkoła
53 Fantastyka naukowa znów w „Młodym Techniku”
54 Otchłanie
56 e-Technologie: Dlaczego urządzenia smart są tak
głodne danych. Gigabitowa lodówka
60 Chemia inna niż w szkole: Chemia na papierze (3).
Prądem po papierze
64 Fizyka bez granic: Siła grawitacji jako
przyczyna ruchu ciał niebieskich (2)
66 MT studiuje: Architektura
68 Matematyka z ludzką twarzą: Trójkąt równoboczny
72 Edukacja przez szachy: Tadeusz Czarnecki
– popularyzator szachów i kompozycji szachowej
Klub i Szkoła Wynalazców
76 • Szkoła Wynalazców, dozwolone do lat 15
77 • Klub Wynalazców, bez ograniczeń wieku
77 • Vademecum Młodego Wynalazcy
81 Pomysły genialne, zwariowane i takie sobie
Na warsztacie
82 • Elektronika dla Ciebie: Symulator wschodu
i zachodu słońca
86 • Budujemy aerostaty część 2
Odkryj historię wynalazków
90 • Obrona przed zagrożeniami z powietrza
94 • Klasyfikacja obrony powietrznej
W tym wydaniu MT m.in.:
• Horyzonty mgłą spowite: Czy USA uchylą rąbka
tajemnicy na temat swojej kosmicznej broni?
Sekrety sekretami, ale czy jest sens trzymać
to w tak głębokiej tajemnicy, przecież wtedy
efekt odstraszania nie istnieje.
• Nasi idole: Herman Hollerith
Zalążek IBM powstał, gdy potomek niemieckich
imigrantów wpadł na pomysł, jak pomóc
statystykom w mozolnych obliczeniach.
• e-Technologie
Dlaczego urządzenia smart codziennego użytku
są tak głodne danych?
Konsultacja graficzna:
Małgorzata Jabłońska
Dział Reklamy:
e-mail: reklama@mt.com.pl
Kontakt z redakcją:
e-mail: mt@mt.com.pl
http://www.mlodytechnik.pl
http://facebook.com/magazynMlodyTechnik
Prenumerata w Wydawnictwie AVT
www.ulubionykiosk.pl
tel. 22 257 84 22 (godz. 10:00–14:00)
e-mail: prenumerata@avt.pl
Prenumerata w RUCH S.A.
www.prenumerata.ruch.com.pl
lub tel. 801 800 803, 22 717 59 59
e-mail: prenumerata@ruch.com.pl
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności
za treści reklam i ogłoszeń zamieszczonych w numerze
Hobby
95 Akademia audio: Tonsil BOLERO 300
98 Fotografia: Kreatywne fotografowanie
2
3
6
59
Prenumerata
Od wydawcy
Listy
Sędziwy Technik – 100 lat temu prasa pisała
Asystent Redaktora Naczelnego:
Anna Cember
e-mail: anna.cember@mt.com.pl
Redaktor Wydania:
Wojciech Marciniak
DTP:
MAD Sp.z o.o.
e-mail: dtp@mad.media.pl
Miesięcznik „Młody Technik”
(12 numerów w roku)
wydawany przez Wydawnictwo AVT
Adres wydawnictwa:
03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11,
tel. 22 257 84 99, faks: 22 257 84 00,
e-mail: avt@avt.pl, http://www.avt.pl
Redaktor Naczelny:
Mirosław Usidus
e-mail: miroslaw.usidus@mt.com.pl
Syntetyczna
rzeczywistość
Naukowcy pracują nad stworzeniem sztucznego życia. Internet zapełnia się stopniowo
„szlamem AI”, syntetycznie wytworzonymi, wygenerowanymi przez modele treścia-
mi, co, jak twierdzą eksperci, skończy się zapaścią. Do tego dochodzi syntetyzowanie
żywności i paliw, choć to ostatnie nie brzmi aż tak bardzo kontrowersyjnie. Jak człowiek
odnajdzie się w tym sztucznym świecie?
24
Zgłoś jeśli naruszono regulamin