Giovanni Reale - Historia filozofii starożytnej. T. 4. Szkoły epoki Cesarstwa.pdf

(44125 KB) Pobierz
GIOVANNI
REALE
HISTORIA
FILOZOFII
STAROŻYTNEJ
IV.
SZKOŁY
EPOKI
CESARSTWA
Przełożył
Edward
Iwo
Zieliński
REDAKCJA
WYDAWNICTW
KATOLICKIEGO
UNIWERSYTETU
LUBELSKIEGO
LUBLIN
1999
Giovanni
Reale.
STORIA
DELLA
FILOSOFIA
ANTICA.
IV.
LE
SCUOLE
DELLETA
IMPERIALE
Sesta
edizione.
Vita
e
Pensiero.
Pubblicazioni
della
Universita
Cattolica.
Milano
1989.
Opracowanie
redakcyjne
Ewa
Łupina
Cytaty
greckie
przełożył
Marcin
Podbielski
© 1978
Vita
e
Pensiero
-
Largo
Gemelli,
1-20123
Milano
ISBN
88-343-25
70-2
(do
wyd.
włoskiego)
©
Copyright
for
the
Polish
edition
by
KUL,
Lublin
1999
ISBN
83-228-0789-9
(do
wyd.
polskiego)
WYDANIE
PODRĘCZNIKA
AKADEMICKIEGO
DOFINANSOWANE
PRZEZ
MINISTERSTWO
EDUKACJI
NARODOWEJ
REDAKCJA
WYDAWNICTW
KATOLICKIEGO
UNIWERSYTETU
LUBELSKIEGO
ul.
Konstantynów
1,
20-708
Lublin
tel.
4-4881
5241809
(centrala),
4-4881
5257166
(kolportaż)
Wydanie
I
Druk
ukończono
w
grudniu
1999
r.
Zam.
258/99
Zakład
Małej
Poligrafii
KUL
Kslgr1-
”?yskana
wdrou.-
.
/mlany
SPIS
TREŚCI
UWAGI
WSTĘPNE............................................................................................
15
SZKOŁY
EPOKI
CESARSTWA......................................................................
CZĘŚĆ
PIERWSZA
25
KOŃCOWA
FAZA
ROZWOJU
I
UPADEK
SZKOŁY
PERYPATETYCKIEJ
I
WIELKICH
SZKÓŁ
HELLENISTYCZNYCH.............................................
27
SEKCJA
PIERWSZA
ODKRYCIE
EZOTERYCZNYCH
PISM
ARYSTOTELESA,
NEOARYSTOTELIZM
I
JEGO
OGRANICZONE
ZNACZENIE
HISTORYCZNOFILOZOFICZNE...................................................................
I.
ZAMILKNIĘCIE
PERYPATU
NA
DWA
WIEKI
W
EPOCE
HELLENISTYCZNEJ...................................................................................
29
31
1.
Likon
(31);
2.
Hieronim
z
Rodos
(32);
3.
Ariston
z
Keos
(33);
4.
Kritolaos
z
Faselis
(34);
5.
Diodor
z
Tyru
(35)
II.
ODKRYCIE
«EZOTERYCZNYCH»
PISM
ARYSTOTELESA,
WIELKA
EDYCJA
ANDRONIKOSA
Z
RODOS
I
POWOLNE
ODRADZANIE
SIĘ
FILOZOFII
ARYSTOTELESOWSKIEJ
W
I
WIEKU
PRZED
CHRYSTUSEM...........................................................................................
37
1.
Losy
«ezoterycznych»
pism
Arystotelesa
i
ich
opublikowanie
(37);
2.
Kryteria
przyjęte
przez
Andronikosa
w
jego
edycji
«Corpus
Aris-
totelicum»
(43);
3.
Przedstawiciele
i
tendencje
w
szkole
perypatetyc-
kiej
w
I
w.
przed
Chrystusem
(44)
III.
NOWY
KURS
ARYSTOTELIZMU
W
DWÓCH PIERWSZYCH
WIEKACH
ERY
CHRZEŚCIJAŃSKIEJ........................................................................
53
1.
Utrwalenie
się
i
rozprzestrzenienie
komentarzy
do
pism
ezoterycz­
nych
(53):
2.
Wpływy
platoników
i
medioplatoników
na
perypatety-
ków
ery
chrześcijańskiej
(57)
6
SPIS
TRI
SCI
IV.
NF.OARYSTOTELIZM
ALEKSANDRA
Z
AFRODYZJ1.............................
1.
Główne
punkty
ontologii
Aleksandra
i
ich
znaczenie
(61):
2.
Nauka
o
«Nous»
i
jej
nowość
(65);
3.
Obecność
składnika
mistycznego
w
me­
tafizyce
Aleksandra
(70)
SEKCJA
DRUGA
61
OSTATNIE
ŚWIADECTWA
ZWOLENNIKÓW'
FILOZOFII
OGRODU
I
PRZESŁANIE
EPIKURA
WYRYTE
W
KAMIENIU..................................
73
I.
ODRODZENIE
SIĘ
EPIKUREIZMU
W
DWU
PIERWSZYCH
WIEKACH
ERY
CHRZEŚCIJAŃSKIEJ........................................................................
75
1.
Świadectwa
potwierdzające
żywotność
i
popularność
filozofii
Ogro
­
du
w
epoce
Cesarstwa
(75);
2.
Dogmatyczna
stabilność
epikureizmu
oraz
uwydatnienie
się
jego
charakteru
religii
laickiej
(79);
3.
Prestiż
zdobyty
przez
Epikura
i
epikurejczyków
w
epoce
Cesarstwa
(81)
II.
DIOGENES
Z
OJNOANDY...............................................................................
1.
Portyk
zbudowany
z
polecenia
Diogenesa
z
Ojnoandy
i
jego
cel
(84);
2.
Wykład
nauk
z
zakresu
fizyki
(86);
3.
Wykład
etyki
(88)
84
III.
UPADEK
EPIKUREIZMU................................................................................
SEKCJA
TRZECIA
90
ODRODZENIE
FILOZOFII
PORTYKU
W
RZYMIE
1
NEOSTOICYZM
.
IV.
OSTATNIA
FAZA
ROZWOJU
SZKOŁY
STOICKIEJ..................................
1.
Żywotność
i
rozprzestrzenienie
się
stoicyzmu
w
epoce
Cesarstwa
(95);
2.
Cechy
neostoicyzmu
(96)
93
95
II.
SENEKA.............................................................................................................
100
1.
Cechy
myśli
Seneki
(100);
2.
Bóg
i
to
co
boskie
(104);
3.
Koncep
­
cja
człowieka
(107);
4.
Sumienie
(109);
5.
Wola
(112);
6.
Poczucie
grzechu
(113);
7.
Równość
wszystkich
ludzi
i
wzajemna
miłość
(115);
8.
Domniemane
relacje
Seneki
ze
św.
Pawłem
(118)
120
III.
MUZON1USZ
RUFUS........................................................................................
1.
Wyakcentowanie
praktycznego
aspektu
filozofii
(120);
2.
Ćwiczenie
jako
urzeczywistnienie
cnoty
i
dobra
(122);
3.
Nowe
motywy
(124)
IV.
EPIKTET.
FILOZOF
NIEWOLNIK..................................................................
127
1.
Cechy
stoicyzmu
Epikteta
(127);
2.
Podstawowa
zasada
etyki
Epik-
teta
(129);
3.
Trójpodział
filozofii
o
znaczeniu
etycznym
(134):
4.
«Proairesis»,
czyli
podstawowy
wybór
moralny
(137);
5.
Nowy
spo
­
sób
odczuwania
tego
co
boskie
(141);
6.
Pokrewieństwo
człowieka
z
Bogiem
i
braterstwo
ludzi
(144);
7.
Oddawanie
czci
Bogu
(147)
SPIS
TREŚCI
7
V.
MAREK
AURELIUSZ,
CESARZ
FILOZOF..................................................
149
1.
Cechy
stoicyzmu
Marka
Aureliusza
(149):
2.
Kosmiczny
przepływ
i
przemijanie
wszystkiego
(150);
3.
Potwierdzenie
stoickiego
monizmu
panteistycznego
(154);
4.
Nowa
antropologia:
człowiek
jako
ciało,
du­
sza
i
umysł
(156);
5.
Ucieczka
do
własnego
wnętrza
(161);
6.
Nowy
duch
(163)
VI.
ZANIK
FILOZOFII
STOICKIEJ.......................................................................
SEKCJA
CZWARTA
167
ODRODZENIE
SIĘ
P1RRONIZMU
I
NEOSCEPTYCYZM..........................
1.
171
AINEZYDEM
I[
PONOWNE
PRZEMYŚLENIE
PIRRONIZMU...................
173
1.
Powody
odrodzenia
się
pirronizmu
i
jego
cechy
(173):
2.
Dziesięć
«tropów»,
czyli
wykaz
najwyższych
kategorii
wątpienia
(178);
3.
Za­
negowanie
prawdy,
zasady
przyczynowości
oraz
możliwos'ci
wniosko­
wania
wykraczającego
poza
dos'wiadczenie
(188);
4.
Stosunek
scepty­
cyzmu
Ainezydema
do
heraklityzmu
(195);
5.
Idee
moralne
(200)
II.
AGRYPPA
I
DALSZY
ROZWÓJ
NEOSCEPTYCYZMU...............................
202
1.
Sceptycy
po
Ainezydemie
(202);
2.
Nowy
wykaz
«tropów»
spo­
rządzony
przez
Agryppę
(204);
3.
Znaczenie
nowego
wykazu
«tro-
pów»
(206)
III.
SEKSTUS
EMPIRYK
I
KOŃCOWA
FAZA
ROZWOJU
STAROŻYTNEGO
SCEPTYCYZMU.......................................................................................
209
1.
Krótka
charakterystyka
różnych
kierunków
medycyny
greckiej
ze
szczególnym
uwzględnieniem
kierunku
empirycznego
(209);
2.
Meno-
dot
-
między
medycyną
empiryczną
a
sceptycyzmem
(213);
3.
Sekstus
Empiryk
i
przeformułowanie
sceptycyzmu
(215);
4.
Sekstusa
życie
bez
dogmatów,
czyli
życie
bez
filozofii
(221);
5.
Sekstusa
systematyczna
krytyka
wszystkich
nauk
i
filozofii
(223)
IV.
WYCZERPANIE
SIĘ
SCEPTYCYZMU..........................................................
SEKCJA
PIĄTA
228
ODRODZENIE
SIĘ
CYNIZMU..........................................................................
I.
231
ODRODZENIE
SIĘ
CYNIZMU
W
EPOCE
CESARSTWA
I
JEGO
CECHY..................................................................................................
233
236
II.
STOICYZUJĄCY
I
RELIGIJNY
NURT
CYNIZMU
W
EPOCE
CESARSTWA.............................................................................................
1.
Demetrios
(236);
2.
Dion
Chryzostom
(239)
Zgłoś jeśli naruszono regulamin