Ziemia Kłodzka nr 228.pdf

(6524 KB) Pobierz
Wydawca:
WydaWnictWo Ziemia KłodZKa,
SPCzS i
indeks: 383 864, iSSn 1234-9208
Wydawca: WYDAWNICTWO ZIEMIA K£ODZKA, SPCzS i OKiS
OKiS
Indeks: 383 864, ISSN 1234-9208
Lipiec/Červenec/Juli 2013
Nr
Nr 228
Luty/Únor/February 2011
200
Dom Muzeum prof. Josepha Wittiga
wybitnego niemieckiego teologa, filozofa i pisarza,
autora Kronik Nowej Rudy i Słupca.
„Jako pisarz wszedł ze swoją teologiczno-po-
etycką twórczością do historii niemieckiej literatury.
Jako teolog wyprzedził w swych poglądach epokę.
Jako człowiek zaliczany bywa do wielkich postaci
religijnych XX wieku” (ks. prof. Alojzy Marcol).
Ośrodek Edukacji Ekologicznej. Szlak kulturo-
wo-przyrodniczy im. prof. Josepha Wittiga na ziemi
kłodzkiej.
Dom prowadzi Fundacja Odnowy Ziemi Nowo-
rudzkiej w Nowej Rudzie.
Do dyspozycji pracownia, mieszkanie oraz do-
datkowo 7 miejsc noclegowych.
Dom Pracy Twórczej. Ośrodek Edukacji
Ekologicznej im. prof. Josepha Wittiga
ul. Słupiecka 42, 57-402 Nowa Ruda
tel./fax. +4874 872 5308
www.domwittiga.ng.pl
fassers der Chronik von Neurode / Nowa Ruda und Schlegel / Słupiec.
Wittig-Museum
, Haus des bedeutenden deutschen Theologen, Philosophen und Schriftstellers, Ver-
„Als Schriftsteller hat Wittig mit seinem theologisch-dichterischen Schaffen einen festen Platz in der
Geschichte der deutschen Literatur. Als Theologe war er seiner Zeit weit voraus. Als Mensch ist er zu den
großen Gestalten des Glaubens im. XX. Jahrhundert zu zählen“ (Prof. Alojzy Marcol).
Das Haus der kreativen Arbeit nach Joseph Wittig benannt. Zur Verfügung steht eine Wohnung und
zusätzlich 7 Übernachtungsplätze.
Das Hass wird von der Stiftung zur Erneuerung der Region Nowa Ruda geleitet.
Urodził się w Słupcu koło Nowej Rudy. Po ukończeniu w 1899 r. Gimnazjum Św. Ma-
cieja we Wrocławiu studiował teologię – najpierw we Wrocławiu, a następnie w Ber-
linie i Rzymie. W 1903 r. przyjął święcenia kapłańskie. W 1915 roku został profesorem
zwyczajnym na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Rozkwit jego
twórczości pisarskiej przypadł na lata 1922-1924 i 1928-1932. Oprócz dzieł czysto na-
ukowych opublikował wiele opowiadań – historii o Panu Bogu. Głośny artykuł Wittiga
„Zbawieni”, krytykujący oficjalną wykładnię kościelną grzechu i spowiedzi, w konse-
kwencji doprowadził do jego ekskomuniki w 1925 roku.
W 1927 r. powrócił na Ziemię Kłodzką i wraz z żoną zamieszkał w wybudowanym przez siebie domu
w Słupcu-Dolinie. W marcu 1946 roku został powtórnie przyjęty do wspólnoty kościelnej. Zmarł trzy lata
po opuszczeniu Ziemi Kłodzkiej, pochowany został w Meschede w Niemczech.
Prof. Joseph Wittig jest autorem „Kroniki Nowej Rudy”, którą napisał na jubileusz 600-lecia miasta.
prof. Joseph Wittig
(1879-1949) – pisarz, teolog, filozof
Ziemia Kłodzka
nr 228 / lipiec 2013
Spis treści
Julian Golak - Mogiłę Pradziada ocal od zapomnienia str. 4
Milici Capkova - Mój dziadek
str. 8
Teresa Bazała - Tam, gdzie był internowany
Langiewicz
str. 10
Św. Antoniego w Lasówce
str. 12
Ks. prof. dr hab. Tadeusz Fitych - Czeski
fenomen budowania i prezentowania
szopek bożonarodzeniowych
str. 15
Dolnoślązaku - pokaż nam swój album rodzinny
i... wygrywaj
str. 19
Ryszard Grzelakowski - Ziemia kłodzka - wiedzieć
wiecej - zobacz i poznaj obiekty dawnego
i obecnego świata ulicy Kłodzkiej - cd.
str. 20
Anna Chlebicka-Gałczyńska - Rozmowa z Barbarą
Kulką - żoną poety Jana Kulki
str. 22
Helmut Goebel - Mała brama o wielkiej historii
w Szalejowie Dolnym
str. 23
Konrad Kazimierz Czapliński - Sanktuarium Wambierzyc-
kiej Królowej Rodzin w bazylice Nawiedzenia
Najświętszej Marii Panny w Wambierzycach
str. 24
Joseph Wittig - Hrabstwo Kłodzkie Kraj Maryjny
- Wambierzycka Najświętsza Maria Panna
str. 25
Antonín Samek - Slánsk�½ most ECHO
str. 26
Joanna Zyzda-Kusiakiewicz - XII Międzynarodowy
Festiwal im. Ignaza Reimanna
str. 31
Roman Głaz - Inwestycja w kolektory słoneczne str. 32
We-Glass Festiwal 2013 VI Polsko-Czeskie
Sympozjum Szkła Artystycznego
str. 33
Międzynarodowy Festiwal Organowy
Chorda Auxit
str. 33
13. Międzynarodowy Festiwal Filmowy T-Mobile
Nowe Horyzonty
str. 34
XIV Międzynarodowy Festiwal Bachowski
w Świdnicy
str. 34
Letni Kurs Gitary w Krzyżowej
str. 34
Męskie Granie 2013
str. 35
Wystawa Fotografii Stefana Arczyńskiego
– „Chiny”
str. 35
Festiwal Blues nad Bobrem
str. 35
XVII Ogólnopolski Festiwal Filmów Komediowych
w Lubomierzu
str. 36
Międzynarodowy Festiwal Kameralistyki Ensemble im.
Księżnej Daisy
str. 36
51. Festiwal Moniuszkowski
str. 36
Wydawca/nakladatel/herausgeber:
Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej
Wydawnictwo Ziemia Kłodzka
57-400 Nowa Ruda, ul. Boh.Getta 4,
tel./fax +48 74 8725308, redakcja@ziemia.klodzka.com
Współwydawcy/spolunakladatelé/mitherausgeber:
Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka,
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Czasopismo Ziemia Kłodzka jest dofinansowane
przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego
Nakład/náklad/auflage:
2000 egz/kopie/exemplare
Druk/tisk/druck:
Usługi Poligraficzne Bogdan Kokot
vel Kokociński, 57-400 Nowa Ruda, ul. A. Krajowej 15.
Redakcja zastrzega sobie prawo skrótów i adiustacji
dostarczonych materiałów - nie zamówionych nie zwraca.
Redakce si vyhrazuje právo na zkratky a adjustace
dodan�½ch materiálů - neobjednané nevrací.
Die Redaktion behält sich das Recht vor, die zugeschickten
Texte zu kürzen und zu korrigieren - unbestellte Texte werden
nicht zurückgeschickt.
3
Obsah
Julian Golak - Zachraňme hroby našich předků
před zapomněním
str. 4
Milici Capkove - Můj dědeček
str. 8
Teresa Bazała - Tam, kde byl internován
Langiewicz
str. 10
Andrzej Prasał - Varhany v kostele sv. Antonína
v Lasówce
str. 12
Ks. prof. dr hab. Tadeusz Fitych - Česk�½ fenomén
stavění a vystavování vánočních betlémů
str. 15
Dolnoslezané, ukažte nám svá rodinná alba
a vyhrajte
str. 19
Ryszard Grzelakowski - Kladsko - vědět více -
prohlédněte si a poznejte historii a současnost
Kladské ulice v Dušníkách - pokračování
str. 20
Anna Chlebicka-Gałczyńska - Rozhovor s Barbarou
Kulkovou, malželkou básníka Jana Kulky
str. 22
Helmut Goebel - Malá brána s velkou historií
v Szalejowě Dolním
str. 23
Konrad Kazimierz Czapliński - Poutní místo Matky
Boží Vambeřické, Královny rodin v bazilice Navštívení
Nejsvětější Panny Marie ve Vambeřicích
str. 24
Joseph Wittig - Hrabství kladské, mariánsk�½
kraj - Panna Marie Vambeřická
str. 25
Antonín Samek - Slánsk�½ most ECHO
str. 26
Joanna Zyzda-Kusiakiewicz - XII. Mezinárodní
festival Ignaze Reimanna
str. 31
Roman Głaz - Investice do solárních kolektorů str. 32
We-Glass Festiwal 2013 - VI. Polsko-české
sympozium uměleckého skla
str. 33
Mezinárodní varhanní festival Chorda Auxit
str. 33
13. mezinárodní filmov�½ festival T-Mobile
Nové horizonty
str. 34
XIV. Mezinárodní Bachův festival ve Svídnici
str. 34
Letní kurz hry na kytaru v Krzyżowé
str. 34
Mužské hraní 2013
str. 35
V�½stava fotografií Stefana Arczyńského – Čína str. 35
Festival Blues nad Bobrem
str. 35
XVII. Polsk�½ celostátní festival filmov�½ch komedií
v Lubomierzi
str. 36
Mezinárodní festival komorní hudby Ensemble
kněžny Daisy
str. 36
51. Moniuszkův festival
str. 36
Redaktor Naczelny/Šéfredaktor/Chefredakteur:
Inhaltsverzeichnis
Julian Golak – Das Grab der Urväter vom
Vergessen retten
S. 4
Milici Capkove - Můj dědeček
S. 8
Teresa Bazała – Dort, wo Langiewicz interniert
wurde
S. 10
Andrzej Prasał - Die Orgel in der St.-Antonius-Kirche
in Kaiserswalde
S. 12
Ks. prof. dr hab. Tadeusz Fitych - Tschechisches
Phänomen der Erstellung und Präsentation der
Weihnachtskrippen
S. 15
Niederschlesier - zeige uns dein Familienalbum
und ... gewinne
S. 19
Ryszard Grzelakowski – Glatzer Land – mehr wissen
– sieh an und erkunde die Gebäude der alten
und der heutigen Welt Fortsetzung.
S. 20
Anna Chlebicka-Gałczyńska - Gespräch mit Barbara
Kulka - Frau des Dichters Jan Kulka
S. 22
Helmut Goebel - Das kleine Tor mit der großen
Geschichte in Niederschwedeldorf
S. 23
Konrad Kazimierz Czapliński – Heiligtum der
Albendorfer Königin der Familien in der Basilika der
Heimsuchung der Jungfrau Maria in Albendorf S. 24
Joseph Wittig - Grafschaft Glatz ein Marienland
– die Albendorfer Jungfrau Maria
S. 25
Antonín Samek - Slánsk�½ most ECHO
S. 26
Joanna Zyzda-Kusiakiewicz – XII. Internationales
Ignaz Reimanna - Festival
S. 31
Roman Głaz - Investition in Sonnenkollektoren
S. 32
We-Glass Festival 2013 VI . Polnisch-Tschechisches
Symposium des Kunstglases
S. 33
Internationales Orgelfestival Chorda Auxit
S. 33
13. Internationales Filmfestival T-Mobile Neue
Horizonte
S. 34
XIV. Internationales Bach-Festival in Schweidnitz S. 34
Sommergitarrenkurs in Kreisau
S. 34
Männerspielen 2013
S. 35
Fotoausstellung von Stefan Arczyński - "China" S. 35
Festival Blues an der Bober
S. 35
XVII. Nationales Komödienfestival in Liebenthal S. 36
Internationales Festival der Kammermusik
Fürstin Daisy - Ensemble
S. 36
51. Moniuszko - Festival
S. 36
Regionalny miesiêcznik transgraniczny
Teresa Bazała.
Redakcja/redakce/redaktion:
Helmut Dohnalek
(red. czeska), Joanna Golak, Julian Golak,
Ryszard Grzelakowski, Josef Krám (red. czeska),
Elisabeth Kynast-Schmidt (red. niemiecka),
Warcisław Martynowski, Petr Neuman (red. czeska),
Irena Rogowska, Jacek Suchodolski, Horst Ulbrich,
Manfred Spata (red. niemiecka).
Przygotowanie DTP/příprava DTP/
vorbereitung DTP:
Sławomir Kamieniarz.
Tłumaczenia/překlady/Übersetzung:
Regionalny Miesięcznik TRansgRaniczny. Ukazuje się od 1989 r.
57-400 Nowa Ruda, ul. Boh. Getta 4
tel./fax 74 872 53 08
e-mail: redakcja@ziemia.klodzka.com
www.ziemia.klodzka.com
Na okładce/na obálce/titelbild:
Irena Rogowska, Horst Ulbrich, Petr Neuman,
Joanna Golak, Katarzyna Rima Katbeh
Kościół pw. Św. Bartłomieja z widokiem na
cmentarz w Kudowie-Czermnej
fot. Julian Golak
4
Julian Golak
Ziemia Kłodzka
nr 228 / lipiec 2013
MOgIłę PradzIada Ocal Od zaPOMnIenIa
Akcję porządkowania pol-
skich grobów na Ukrainie roz-
poczęła i prowadzi od 1999
roku Telewizja Polska-Oddział
we Wrocławiu. Celem tej akcji
jest ratowanie zaniedbanych
i w dużej części zniszczonych
polskich cmentarzy na Wscho-
dzie, szczególnie na Ukrainie
i Wileńszczyźnie .
Pierwszą akcją (14 lat temu)
było porządkowanie cmen-
tarza w Kołomyi. Od samego
początku akcję przywracania
do dawnej świetności polskich
grobów koordynowała Graży-
chmielnik. Pięknie odremontowany kościół rzymsko-katolicki. obok kościoła stoi
okazały pomnik Jana Pawła ii.
lityń. kościół Przenajświętszej Marii Panny, który został niedawno oddany kościołowi
rzymskoikatolickiemu. Wcześniej komuniści zamienili go na dom kultury. obecnie
kościół odzyskał już wieże, ale w środku wymaga generalnego remontu.
Połonne. na zaniedbanym polskim cmentarzu pracowała młodzież z zespołu szkół
Ponadgimnazjalnych z legnicy, którymi opiekowała się Beata stefanik. Pierwszy
z lewej: Mer miasta Połonne stanisław Rozumowski, który z dużym uznaniem
wypowiadał się o pracy polskiej młodzieży.
lityń. kościół PMP został wzniesiony w 1856 roku. na zdjęciu ks. Proboszcz przedstawia
puste mury, których 50-osobowa parafia nie jest w stanie wyremontować.
zasław. Rafał Jurkowlaniec, Marszałek Województwa Dolnośląskiego w asyście konsula
generalnego RP krzysztofa Świderka oraz Dolnośląskiego kuratora oświaty Beaty
Pawłowicz i radnego województwa Juliana golaka - składa wińce na polskiej mogile
Ziemia Kłodzka
nr 228 / lipiec 2013
5
Połonnne. zrujnowany pałac w Połonnym, który tylko z daleka wygląda okazale.
kiedy nasze samochody podjechały bliżej zastaliśmy tylko ruiny.
Pałac w Połonnem kiedyś prezentował się okazale, ale to można zobaczyć już tylko
na dawnych obrazach.
na Sondej – Orłowska, dzienni-
karka TVP Wrocław. Od 1999
roku co roku wyjeżdża do pracy
na cmentarze polskie na wscho-
dzie około 300 wolontariuszy.
Wyjazdy polskiej młodzieży ze
szkół z terenu Dolnego Śląska na
cmentarze polskie na Ukrainie, to
akcja warta wyróżnienia. Młodzi
ludzie nie odpoczywają, nie ba-
wią się, ale w czasie wakacji dobro-
wolnie angażują się w ciężką pracę
na zaniedbanych polskich cmen-
tarzach. W 2011 roku uczestnicy
akcji porządkowali aż 16 polskich
cmentarzy na Ukrainie.
W lipcu 2013 roku miałem
osobiście zaszczyt odwiedzać
odnowione nagrobki na cmentarzu w zasławiu przez młodzież z gimnazjów nr 2
i nr 3 w oleśnicy, którymi opiekowała się grażyna Żołędziowska.
odrestaurowany przez uczniów nagrobek odnaleziony na cmentarzu polskim.
odnowione nagrobki na cmentarzu w zasławiu przez młodzież z gimnazjów nr 2
i nr 3 w oleśnicy, którymi opiekowała się grażyna Żołędziowska.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin