LOTNICY ŚMIERCI I ICH SAMOLOTY.pdf

(18874 KB) Pobierz
Lotnicy smierci
W prawie ka¿dej wiêkszej bitwie powietrznej pewna iloœæ pilotów ginê³a
uderzaj¹c swoimi samolotami bezpoœrednio w nieprzyjacielskie okrêty, samoloty
lub inne urz¹dzenia wojskowe. Najczêœciej byli to piloci, którzy znaleŸli siê
w „sytuacji bez wyjœcia",
œmiertelnie
ranni, kiedy nie mieli najmniejszych szans na
uwolnienie siê z uszkodzonej maszyny. Pomimo takich sytuacji tylko nieliczni
decydowali siê na desperacki czyn, który zazwyczaj koñczy³ siê rozbiciem
o nieprzyjacielski obiekt wojskowy. Nie wszystkie tego rodzaju ataki zosta³y
jednak uznane za samobójcze. By³y to jednak przypadki niecodzienne, kiedy
piloci decydowali siê poœwiêcaæ w³asne
¿ycie
dla wy¿szych celów.
Inaczej ta sprawa potraktowana zosta³a w Japonii. W czasie wojny, i nie tylko,
œmieræ
za cesarza by³a najwy¿szym zaszczytem, jaki móg³ osi¹gn¹æ
¿o³nierz
na
polu walki. Dla Europejczyków takie postêpowanie jest trudne do zrozumienia,
dlatego aby choæ w minimalnym stopniu zrozumieæ japoñsk¹ mentalnoœæ, nale¿y
pokrótce zapoznaæ siê z histori¹ i obyczajami narodu japoñskiego.
Specyficzny japoñski ustrój feudalny przetrwa³ a¿ do okresu rewolucji przemy-
s³owej, a wraz z nim przetrwa³y podstawowe struktury spo³eczne. Najwy¿szym
panem by³ Boski Cesarz — Tenno, pomimo
¿e
wiêkszoœæ Japoñczyków nie
widzia³a go. By³o to im po prostu zakazane. Cesarz Japonii zgodnie z mitem by³
potomkiem pierwszego cesarza Jimmu (660-585 p.n.e.), który w prostej linii mia³
pochodziæ od
Ninigi,
wnuka Bogini S³oñca —
Amaterasu,
którego zes³a³a na
ziemiê do Krainy Poroœniêtej Trzcinami, zwanej te¿
Yamato
(jak nazywana jest
w legendach Japonia), aby uporz¹dkowa³ sprawy ziemskie, a przede wszystkim
za³o¿y³ dynastiê, która by rz¹dzi³a wybranym przez ni¹ narodem.
Jest to tylko mit, bowiem pierwsze pisane
Ÿród³a
o istnieniu Japonii pochodz¹
dopiero z V wieku naszej ery. Niemniej, mit ten da³ do r¹k japoñskim strategom
doœæ wa¿ny orê¿, który z kolei mia³ daæ narodowi japoñskiemu „wyzwolenie",
a im bezkarnoœæ. Nastêpstwem tego jest tradycja w³adzy wojskowej, któr¹
dzier¿yli przede wszystkim shogunowie. By³a ona równie¿
Ÿród³em
nieustannych
walk, pocz¹tkowo przeciw Ainom, a póŸniej miêdzy poszczególnymi rodami
japoñskimi, kszta³tuj¹c rzemios³o wojenne. Prowadzone wojny umo¿liwi³y
powstanie klasy wojowników-samurajów, którzy pierwotnie byli cz³onkami
dru¿yny zbrojnej szlachcica — póŸniejszego shoguna. Nazwa shogun by³a
skrótem pochodz¹cym od s³owa
Sei-i-Tai-Taishogun,
którym okreœlano „wiel-
kiego hetmana podbijaj¹cego barbarzyñców". Pierwszy shogun mianowany
zosta³ w 797 roku, a by³ nim
Sakanoue-no Tamuramaro
(758-811). Natomiast
najwy¿szy tytu³ w hierarchii stanowisk pañstwowych o tym znaczeniu nadany
zosta³ dopiero w 1192 roku przez ród feuda³ów Minamoto. Wódz tego rodu
— Yoritomo (1148-1199) zosta³ zatem pierwszym shogunem Japonii, staj¹c siê
jednoczeœnie g³ow¹ pañstwa, którego siedzib¹ by³a Kamakura, gdzie za³o¿ony
zosta³ równie¿ tzw. shogunat. Od tego czasu a¿ do roku 1867 shogunowie
panowali w imieniu cesarzy w oparciu o silny stan wojskowy — samurajów.
W tym czasie cesarze zostali ca³kowicie odsuniêci od w³adzy politycznej. Dopiero
w 1869 roku cesarz Meiji (Mutsuhito — 1852-1912), wydaj¹c swoje dzie³o „Meiji
Ishin" — Zasady Reform Meiji, po³o¿y³ kres dotychczasowym obyczajom, a dwa
lata wczeœniej zmusi³ do abdykacji ostatniego shoguna Japonii — Keiki.
Na zgliszczach minionej epoki powsta³a nowoczesna armia japoñska, a wraz
z ni¹ przeniesione zosta³y zawarte w niepisanym kodeksie moralnym
Bushido
Droga Rycerza has³a o pos³uszeñstwie, wychowaniu i pracowitoœci. Wszystko
to
mia³o s³u¿yæ s³awie i sile rasy Yamato. Poniewa¿ armii powierzona zosta³a
ochrona cesarza, a tym samym mia³a ona chroniæ równie¿ i naród. Zatem jej
dzia³alnoœæ sta³a siê spraw¹ nadrzêdn¹, a s³u¿ba w jej szeregach obdarowana
zosta³a wieloma przywilejami. Z tego te¿ powodu rzemios³o wojenne cieszy³o siê
w Japonii du¿ym szacunkiem i powa¿aniem. Z tych dwóch elementów wywi¹za³a
siê niezrozumia³a dla
œwiata
japoñska postawa, jak chêæ ofiarowania za cesarza
Japonii, tego co najcenniejsze w cz³owieku — jego w³asne
¿ycie.
Fenomenu tego nale¿y upatrywaæ w rodzimej religii Japoñczyków —
Shinto
Droga Bogów, wynika³o to z g³êbokiego ich szacunku do wszystkiego, co
mistyczne. A zatem nazwa
Shinto
pochodzi od s³ów
Shin,
które oznacza to samo
co
Karni,
czyli „Bóstwo", „Bóg" lub „istota wy¿sza", oraz od s³owa
To
oznaczaj¹cego „drogê", „kierunek" lub „postêpowanie".
Karni
to nie tylko
bóstwa i bogowie, ale tak¿e duchy zasiedlaj¹ce ziemiê, niebo i s³oñce, a tak¿e
zjawiska przyrodnicze, jak: burze, pioruny, góry, kamienie, itp. Tak¿e dusza
ludzka mo¿e byæ siedliskiem
Karni.
Wed³ug tradycji
Karni
mo¿e byæ bardzo du¿o,
ale w
œwi¹tyniach
Shinto
nie ma pos¹gów ani obrazów bóstwa. Z punktu widzenia
religii
Shinto,
jej wyznawc¹ mo¿e byæ tylko Japoñczyk. Drugim nie mniej wa¿nym
kultem jest kult przodków, który sta³ siê symbolem
³¹cznoœci
z rodzim¹ religi¹, ale
jest tak¿e symbolem ca³ego spo³eczeñstwa japoñskiego. Po³¹czenie tych dwóch
kultów utworzy³o now¹ terminologiê japoñsk¹, która nosi nazwê shintoizmu,
kierunku o bardzo wa¿nym znaczeniu politycznym dla Japonii.
Shintoizm jest form¹ religijn¹ utworzon¹ w oparciu o mistyczne najwy¿sze
bóstwo, którym by³a Boginii S³oñca —
Amaterasu Omikami
— Wielka Bogini
Rozœwietlaj¹ca Niebo. W VI wieku naszej ery z Chin przenikn¹³ na teren Japonii
buddyzm, a póŸniej i konfucjonizm, religie które nios³y nowe wizje
œwiatopo-
gl¹dowe. Shintoizm szed³ jednak w³asn¹ drog¹ ku chwale tylko jednego Boga.
By³a nim postaæ cesarza, wokó³ której podtrzymywany by³ mit o jego boskim
pochodzeniu. W ten sposób powsta³o prawo o nietykalnoœci monarchistycznej
i absolutnego pos³uszeñstwa jego rozkazom i
¿yczeniom.
Tym samym shintoizm
sta³ siê religi¹ narodow¹. W praktyce oznacza³o to,
¿e
ca³y naród japoñski mia³
prawo byæ ubóstwiany i mia³ prawo czuæ siê narodem wybranym. Shintoizm
posiada dwie formy —
œwieck¹
i teologiczn¹. Japoñczycy, którzy wyznaj¹ religiê
Shinto,
a s¹ to praktycznie wszyscy, mog¹ byæ równie¿ wyznawcami buddyzmu
czy te¿ chrzeœcijanizmu lub innego wyznania. Shintoizm przetrwa³ do dzisiaj
w swojej pierwotnej formie, pomimo
¿e
nie posiada³
¿adnych
dogmatów ani
kanonów. Nie by³o zatem potrzeby budowaæ jakichkolwiek budowli sakralnych,
a je¿eli ju¿ powstawa³y, to tylko po to, aby przechowaæ w nich jakieœ
Karni.
Powsta³a w tym celu
œwi¹tynia
nosi³a nazwê
Jinja
i niczym szczególnym siê nie
wyró¿nia³a. Wyznawcy mogli siê wokó³ niej gromadziæ, a na jej dziedziniec
wchodzi³o siê przez bramê
Toni,
która by³a najbardziej wyró¿niaj¹cym siê
elementem architektonicznym shintoistycznej
œwi¹tyni.
Shintoizm nie wytworzy³ tak¿e
¿adnych
organizacji, a podtrzymywany przez
niego mit uczyni³ z cesarza potomka bogów, który równie¿ zosta³ najwy¿szym
kap³anem, mog¹cym dokonywaæ obrzêdu ku czci Bogini
Amaterasu.
W Japonii
buddyzm na dobre zakorzeni³ siê w IX wieku i do niego g³ównie nale¿¹
œwi¹tynie,
których obecnoœæ w po³¹czeniu z religi¹
Shinto
mia³a zdecydowany wp³yw na
obyczaje narodu japoñskiego. Zatem ka¿dy Japoñczyk zaobowi¹zany zosta³ do
przestrzegania dwóch zasadniczych obowi¹zków, takich jak:
— wiernoœæ cesarzowi i uznanie jego boskiego pochodzenia. Wynika³o
to
z
tego,
¿e
ca³y naród japoñski by³ pod jego opiek¹, dla której powo³a³a go Bogini
Amaterasu.
Dlatego te¿ ka¿dy japoñski
¿o³nierz,
który w jakikolwiek sposób
z³o¿y³ swoje
¿ycie
na chwa³ê Japonii i cesarza stawa³ siê wojownikiem boga
Gunshin.
Dla nich to w 1869 roku zbudowana zosta³a w Tokio
œwi¹tynia
Yasukuni-Jinja —
Chram Pokoju w Kraju. Czczono w niej zmar³ych wojow-
ników, którzy zginêli podczas przewrotu, doprowadzaj¹c do w³adzy cesarza
Meiji, a tak¿e dla uczczenia dusz wojowników poleg³ych pod sztandarami cesarza
w wojnach uznanych za konieczne dla dobra Japonii. Zawieszane w niej by³y
tablice, na których umieszczono nazwiska poleg³ych wojowników. Zapisywano
na nich oprócz nazwiska tak¿e miejsce urodzenia, co by³o zaszczytem dla rodziny
oraz dla wioski czy miasta, z którego pochodzi³ wojownik. Wojownicy, którzy
zginêli na polu walki spisywani byli na tablicach zbiorowych, które raz w roku
cesarz, w dniu swojej kolejnej rocznicy wst¹pienia na tron, przyjmowa³ pod swoj¹
opiekê. Do czasu wybuchu wojny nad Pacyfikiem na tablicach zapisanych zosta³o
ponad milion nazwisk japoñskich wojowników, którzy oddali w sposób szczegól-
ny swoje
¿ycie
za Japoniê i cesarza.
— szacunek dla przodków, ich powa¿anie oraz wiernoœæ cesarzowi, gwaran-
towa³o bezgraniczne pos³uszeñstwo syna wobec ojca i dziadów, jako pod-
stawowej zasady moralnej obowi¹zuj¹cej ka¿dego Japoñczyka.
Inn¹ charakterystyczn¹ cech¹ shintoizmu jest jego zdolnoœæ przystosowania siê
do filozofii konfucjonizmu, co w konsekwencji doprowadzi³o do specyficznego
punktu widzenia problemu
œmierci.
W pojêciu boskim, czego przedstawicielem
Zgłoś jeśli naruszono regulamin