Piotr Tomasz Nowakowski - Fast Food dla mózgu, czyli telewizja i okolice.pdf

(5768 KB) Pobierz
SCI!
DLA MÓZGU
OYELOJELU
IBM
czyli
DG:
telewizja
|
ED
U
K
A
G
J
A
TOWN
DLA MÓZGU
czyli
telewizja
i okolice
Maternus Media
© Copyright by Maternus Media
Tychy 2002, Wydanie pierwsze
Korekta:
Sławomir
Błach
Rysunki:
Katarzyna Hallala
Opracowanie graficzne:
Ewa Jakubowska
Maternus Media
tel. (0-604) 17 73 96
e-mail: matmedia
© polbox.com
matmedia© go2.pl
ISBN 83-912429-7-8
Druk:
Usługi Poligraficzne
Elżbieta Kozyra
ul. Królowej Jadwigi 148
30-212 Kraków
tel. (12) 425-27-11
Wprowadzenie
74 apewniam, że nie cierpię na głębokie osobiste uprzedzenie do
telewizji jako medium. Przecież szklany ekran nie jest prze-
kleństwem, lecz jednym z najbardziej genialnych wynalazków ludz-
kiego umysłu.
Skonstruowany w latach 20. ubiegłego wieku przez Szkota Joh-
na Logie Bairda telewizor jest obecnie najpopularniejszym meblem
świata. Kupujemy go tak jak szafę, tapczan czy komodę: ustalamy
miejsce, gdzie będzie stał, wybieramy model, rozmiar i deseń, wresz-
cie dostosowujemy wysokość ceny do swoich możliwości.
W ostatnich dziesięcioleciach telewizja odegrała zasadniczą rolę
w rewolucji, która dokonała się w dziedzinie środków przekazu. Dla
wielu rodzin jest dziś podstawowym źródłem bieżących wiadomo-
Ści, wiedzy i rozrywki, kształtuje opinie, postawy i system wartości.
Zajmuje w naszym życiu nie tylko dużo miejsca, lecz przede wszyst-
kim zajmuje miejsce ważne. Stawia przed nami coraz większe wy-
zwania. Dlatego konieczne jest, aby posiadać przynajmniej praktycz-
ną wiedzę o wpływie, jaki wywiera na jednostki i społeczeństwo.
Szklany ekran wkracza dynamicznie w życie najmłodszych, wy-
przedzając często kontakty z grupą rówieśniczą 1 innymi instytucjami.
Zawsze mamy do czynienia z szeregiem czynników współwychowu-
jących młode pokolenie, nazbyt często jednak telewizja staje się tą
drugą — zaraz po rodzinie — instytucja wychowania, chyba że sami
rodzice dobrowolnie rezygnują ze swej roli, powierzając dziecko szkla-
nemu „edukatorowi”. Wtedy nie liczą się już nawet słowa rodziców,
a jedynie telewizyjny komentarz, który ma zastąpić ojca i matkę
w obowiązku tłumaczenia Świata i zaszczepiania wartości niezbędnych
dla życia.
Telewizja posiada szereg niewątpliwych walorów poznawczych
i wychowawczych, lecz gdy dostaje się w ręce osób niedojrzałych
i mało krytycznych, stwarza pewne zagrożenia. Jakie? Rozkład rela-
cji wewnątrzrodzinnych, upośledzenie życia towarzyskiego, bezmyśl-
ne uleganie telewizyjnym treściom, zatarcie granicy między rzeczy-
wistością ekranową i pozaekranową, eskalację przemocy i degradację
uczuciową najmłodszych, promocję szkodliwej obyczajowości. Do-
rzucić można jeszcze: brak aktywności, pogorszenie zdrowia i kon-
dycji psychicznej, upadek czytelnictwa, regres umiejętności władania
słowem pisanym, osłabienie twórczej wyobraźni i wiele innych.
Nieco przesadnie zarysowałem w niniejszej książce pewne pro-
blemy, traktując miejscami działanie telewizji jako swoiste brzemię.
Wydaje się jednak, że właśnie ten punkt widzenia może posłużyć kry-
tycznej refleksji nad szklanym ekranem. Krytycznej, co nie znaczy
zaraz krytykanckiej czy potępiającej; stało się niemal regułą, że oskar-
żamy media o wszelkie zło. Lepiej unikać takich uproszczeń. Pa-
miętajmy, że media są tylko narzędziami, a wina nie leży przecież
w nowoczesności, lecz w tym, że nie zdołaliśmy do niej dorosnąć.
Cząstkowa krytyka różnorodnych aspektów funkcjonowania telewi-
zji, nawet najbardziej słuszna i umotywowana, nie daje samoistnie
prawa do formułowania krytyki generalnej, która w krańcowej po-
staci oznacza najczęściej całkowitą negację.
Rozważenie wpływu telewizji, zwłaszcza negatywnego, może
ustrzec nas samych 1 innych przed ryzykiem bezkrytycznego pochła-
niania ciągu migotliwych obrazów, a w konsekwencji — przed groź-
bą sterowania przez telewizję naszymi emocjami, myślami oraz czy-
nami. Dlatego w poniższych rozdziałach pragnę zachęcić do posta-
wienia sobie pytania o stosunek do telewizyjnej maszyny i pomóc
w tworzeniu doń zdrowej relacji. Dzięki temu łatwiej nam będzie
dokonać świadomego wyboru miejsca telewizji w naszym życiu.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin