Biuletyn-XXXV-WIOSNA-1-2022.pdf

(4602 KB) Pobierz
Aktualności
Jolanta Pawlak, Adam Piekarski, Paweł Szpyra
Reserva Los Cedros
W wyniku trwających w Ekwadorze pod koniec 2021 roku protestów rdzennych
mieszkańców, tamtejszy Trybunał Konstytucyjny uznał ich prawo do ziemi. Tym samym
prawnie zabronił eksploatacji Amazonii, w tym złóż węgla i ropy naftowej przez rodzime i
obce koncerny.
W
2017
roku
rząd
Ekwadoru ogłosił nowe koncesje
na poszukiwania górnicze m.in.
wydano zezwolenie na wydobycie
węgla w leżącym na północnym
zachodzie Ekwadoru rezerwacie
Los Cedros Biological Reserve.
Rezerwat założono w 1988 roku i
obejmuje on 4800 ha wilgotnych
lasów tropikalnych oraz tak
zwanych lasów przedgórskich
chmurowych, z czego ponad 4094
ha to las pierwotny. Los Cedros
jest południową strefą buforową
dla rezerwatu Cotocachi-Cayapas
Ecological Reserve o powierzchni
182 109 ha. W rezerwacie Los
Cedros znajduje się ogromna różnorodność rzadkich i zagrożonych gatunków (np. orzeł
kasztanowiec czarny, czy małpa brązowogłowa). Los Cedros Protected Forest wygrał sprawę
w sądzie w czerwcu 2019 roku. Sąd w Ekwadorze zdecydował, że wydobycie surowców w
chronionym lesie narusza konstytucyjne prawa. „Ekwador był pierwszym krajem, który
uwzględnił Prawa Natury w swojej konstytucji” – powiedział sir Jonathon Porritt, jeden z
czołowych brytyjskich ekologów – „i może teraz stać się pierwszym, który faktycznie chroni
duże obszary różnorodności biologicznej w oparciu o tę konstytucyjną innowację, i ustanowił
bezcenny precedens na całym świecie”. „Nie można wykorzystywać dóbr Amazonii,
ignorując prawa ludów tubylczych” stwierdziła polska etnolożka Magdalena Krysińska-
Kałużna.
Rdzenni mieszkańcy protestują przeciwko rządowemu dekretowi
promującemu wydobycie ropy naftowej w Amazonii. Quito,
Ekwador, 18 października 2021
Fot. Rodrigo Buendia/AFP/East News
Protesty Ludzi ziemi
Mapucze zamieszkują Chile i Argentynę. W języku mapudungun Mapucze to „ludzie ziemi”.
W samym Chile, gdzie jest ich 1,8 miliona, Mapucze domagają się zwrotu zabranych im
terytoriów, co realizują przez trwające tam od jesieni 2021 roku protesty. Gdy koncerny
rolnicze i drzewne zawłaszczają miliony hektarów i dewastują środowisko, Mapucze stawiają
czynny opór, za co oskarżani są o „terroryzm i wewnętrzną dywersję”. Ten przepis z czasów
dawnej dyktatury stosowany jest niemal wyłącznie wobec Mapuczów, którzy nigdy nie
zaprzestali domagania się zwrotu zabranych im terytoriów.
2
„Istnieją obecnie grupy Mapuczów, które uważają, że odbudowa świata Mapuczów,
odzyskanie ziemi i autonomii musi dokonać się poprzez samostanowienie, poza jakąkolwiek
chilijską instytucją. Inne grupy szukają natomiast rozwiązania konfliktu w ramach
instytucjonalnych, dążą do prowadzenia
negocjacji i dialogu. Osobiście uważam, że
obie formy walki są właściwe i odpowiadają
dążeniu do tego samego celu różnymi
środkami. Ostatecznie przedstawiciele obu
stanowisk będą musieli prowadzić dialog i
szukać pokojowego rozwiązania konfliktu. To
jest szansa, jaką daje nowa konstytucja i nowy
rząd. Miejmy nadzieję, że represyjna tradycja
państwa nie okaże się silniejsza niż te wiatry
zmian” mówił Diego Benavente Peña –
geograf z Universidad de Concepción, członek
Grupy
Badawczej
ds.
Procesów
Zatrzymanie protestujących Mapuczów w regionie
Araucanía.
Międzykulturowych
w
Architekturze,
Fot. Laura Quintana/Radio Bío-Bío/flickr.com
Urbanistyce i w Terenie (Grupo de
Investigación en Procesos Interculturales en Arquitectura, Urbanismo y Territorio) w
wywiadzie udzielonym polskiej etnolożce Magdalenie Krysińskiej-Kałużnej (Krytyka
polityczna, 18 lutego 2022)
Clyde Bellecourt (1936-2022)
11 stycznia 2022 r. w wieku 86 lat odszedł
Clyde Bellecourt, o imieniu Ojibwa Nee-gon-
we-way-we-dun, co oznacza Thunder Before
the Storm (Grzmot Przed Burzą), ostatni ze
współzałożycieli i wieloletnich liderów
Ruchu Indian Amerykańskich (AIM).
Clyde Bellecourt z portretem Wounded Knee w
American Indian Movement Interpretive Centre w
Minneapolis w sierpniu 2015 r. Fot. Levi Rickert
Dzieci nie tego Boga
Na początku stycznia 2022 roku ukazał się reportaż Marka Osiecimskiego „Dzieci nie tego
Boga” poświęcony traktowaniu uczniów w kanadyjskich szkołach z internatem, do których
posyłano dzieci tubylczych Amerykanów.
Pierwszy reportaż z cyklu "Kanada pachnąca cierpieniem" o dramacie tubylczych
mieszkańców Kanady. Trzy miliardy dolarów to kwota odszkodowania, jaką rząd Kanady
wypłacił byłym wychowankom takich szkół. Przez 115 lat kierowano tam siłą dzieci
rdzennych mieszkańców. Było ich ponad 150 tysięcy, a wiele z nich nigdy nie wróciło do
domów. To, co działo się w tych placówkach, w większości prowadzonych przez katolickich
duchownych, po latach nazywa się ludobójstwem kulturowym. Tych, którym udało się
przetrwać, nazywa się "ocalonymi" i to z nimi rozmawiał reporter "Czarno na białym" Marek
Osiecimski. Na początku stycznia 2022 roku Kanada ogłosiła zawarcie porozumienia o
3
łącznej wartości 40 miliardów dolarów kanadyjskich na zrekompensowanie dzieciom
rdzennych mieszkańców kraju szkód wywołanych przez dyskryminujący system opieki nad
nimi. Kwota ma wesprzeć także koszty reformy systemu (Reportaż dostępny jest na TVN
24Go).
Stefania Antoniewicz
W styczniu minęło 50 lat od opublikowania
w słynnym czasopiśmie Mohawków
Akwesasne Notes
(Nr styczeń-luty 1972)
pierwszego listu Stefanii Antoniewicz,
„Indiańskiej Babci”.
Źródło: M. Nowocień – Facebook, 18 stycznia 2022
Indianie-Ukraina
Inwazja Rosji na Ukrainę obudziła poczucie
solidarności na całym świecie. W kanadyjskiej
prowincji Alberta osiedliło się wiele rodzin
ukraińskich. Było to w czasach, gdy jeszcze nawet nie
powołano tej prowincji. Zawiązało się wówczas wiele
przyjaźni między Ukraińcami i miejscowymi
Indianami. Ukraińskie rodziny osiedlały się na
terytorium Traktatu 6 zawartego przez rząd Kanady z
tamtejszą rdzenną ludnością. W czasie trwającej
obecnie wojny na Ukrainie, rdzenni mieszkańcy chętnie
podkreślają swoje związki z ludnością ukraińską.
Jednym z jej przejawów jest stosowanie kolorowych
ukraińskich chust
zwanych
kokum,
które Indianie
kupowali od ukraińskich imigrantów z Kanady. Ale
chusty rozszerzyły się na inne plemiona, daleko poza
Kanadą.
Inną formą podkreślania wzajemnych relacji
są tańce. W Edmonton występowały zespoły indiańskie
z
ukraińskimi.
Można
to
zobaczyć
https://www.facebook.com/watch/?v=642608986828095. Swoje emocje pokazują też
Fot. Marek Nowocień, Facebook,
25 lutego 2022
4
tubylczy artyści o czym świadczy Ledger Art autorstwa Josha Atcheynuma
(
Plains Cree)
pochodzącego z Sweetgrass, Saskatchewan.
Josh Atcheynum, Facebook, 8 marca 2022, https://www.facebook.com/atcheynumfinearts
Pozostałe informacje
W styczniu 2022 roku Polskie Stowarzyszenie Przyjaciół Indian otrzymało dar kilku książek
Ludobójstwo zwane cywilizacją. Saga kalifornijskich Indian
od autorki, Danuty Derlińskiej-
Pawlak.
Otrzymane egzemplarze posłużą do propagowania wiedzy o Indianach oraz jako
nagrody w konkursach podczas spotkań indianistycznych. Serdecznie dziękujemy.
Zgodnie z informacją otrzymana od organizatorów, planowane w kwietniu 2022 roku
Wiosenne Powwow w Uniejowie zostało odwołane.
Organizatorzy corocznego Biegu Na Rzecz Ziemi zapraszają
do udziału w XVII edycji tego
biegu. Podobnie jak w ubiegłym roku, zamiast w połączeniu z wiosennym powwow, odbędzie
się on w formie stacjonarno-hybrydowej w dniach 2-3 kwietnia 2022 roku.
Więcej:
https://www.facebook.com/BiegNaRzeczZiemi
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin