Andrzej Żebrowski - Walka informacyjna w asymetrycznym środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego. Wybrane problemy.pdf

(4412 KB) Pobierz

Andrzej Żebrowski

Walka informacyjna

w asymetrycznym środowisku

bezpieczeństwa

międzynarodowego

Wybrane problemy

Recenzenci

prof. zw. dr hab. Andrzej Pepłoński

dr hab. Bolesław Sprengel

redakcja: Anna Siedlik

projekt okładki: Janusz Schneider

łamanie: Jadwiga Czyżowska-Maślak

ISSN 0239-6025

ISBN 978-83-7271-952-2

Wydawnictwo Naukowe UP

30–084 Kraków, ul. Podchorążych 2

tel./faks 12–662–63–83, tel. 12–662–67–56

e-mail: wydawnictwo@up.krakow.pl

http://www.wydawnictwoup.pl

druk i oprawa

Drukarnia Kolejowa, zam. 69/15

Wstęp

Przełom XX i XXI wieku to czas rewolucyjnych zmian w środowisku bezpieczeń-

stwa międzynarodowego. Kluczowe znaczenie dla tego procesu miał upadek bipo-

larnego podziału świata, Związku Radzieckiego, zjednoczenie państw niemieckich

i wkraczająca w nową rzeczywistość ekonomiczno-gospodarcza globalizacja. Ważny

element stanowi też rozwój społeczeństwa informacyjnego wspierany przez postęp

w technice teleinformatycznej i komunikacji.

W tych warunkach od 1990 roku zmieniło się (i nadal ewoluuje) położenie ge-

opolityczne i geostrategiczne wielu państw. Poszukiwanie przez społeczność mię-

dzynarodową skutecznych rozwiązań w sferze bezpieczeństwa militarnego i ekono-

miczno-gospodarczego zaowocowało m.in. zawiązywaniem nowych i rozbudową już

istniejących sojuszy. Nowy porządek międzynarodowy kształtował się m.in. przez

swobodny przepływ ludzi, kapitału, usług, ale także informacji i wiedzy. Zmienił

się jakościowo obraz otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego państw. To również

przepływ idei, które nie zawsze są zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym.

Obok istniejących zagrożeń, pojawiło się wiele nowych, jak: nasilające się zjawiska

nacjonalizmu, szowinizmu i fundamentalizmu religijnego wraz z terroryzmem orga-

nizacji religijnych, anarchistycznych; transnarodowa przestępczość zorganizowana

itp. Skala i dynamika tych zjawisk zaskoczyła wszystkich i poważnie wpłynęła na

obniżenie poziomu bezpieczeństwa państw. Wewnętrzne konflikty zbrojne, którym

towarzyszą ludobójstwo, czystki etniczne i religijne, głód, bieda, masowe migracje

destabilizują sytuację społeczno-polityczną w wielu regionach geograficznych. Spo-

łeczność międzynarodowa utraciła kontrolę nad proliferacją broni masowego raże-

nia a wiele państw podjęło aktywne działania ukierunkowane na posiadanie w swo-

ich arsenałach broni tego rodzaju, np. Iran, Korea Północna uruchomiły własne

programy jądrowe. Niebezpieczne staje się także dążenie do rewizji obowiązujących

ustaleń traktatowych, a także kwestii historycznych. Szczególnym zagrożeniem dla

bezpieczeństwa międzynarodowego jest pogłębiający się dystans w rozwoju cywiliza-

cyjnym między biednym Południem a bogatą Północą. Zjawisko to potęguje rozwój

terroryzmu, masowe migracje i konflikt między cywilizacjami, czego przykładem

są wojny w Iraku czy Afganistanie, gdzie doszło do konfrontacji między kulturami

Zachodu i islamu. Przebieg wydarzeń pokazuje, że państwa Zachodu utraciły możli-

wość neutralizowania tego negatywnego zjawiska. Eskalacja prowadzi do zaangażo-

wania innych podmiotów stosunków międzynarodowych, co nie sprzyja rozwiązaniu

trwającego konfliktu zbrojnego.

Kolejna ważna kwestia, to wyścig, przede wszystkim państw silnych, o dostęp do

surowców strategicznych, głównie energetycznych. Postępująca stopniowo degrada-

cja środowiska naturalnego powodowana przez m.in. agresywną eksploatacją zasobów

naturalnych, przy wyczerpywaniu się zasobów o kluczowym znaczeniu dla funkcjo-

nowania człowieka, powoduje wzrost poczucia zagrożenia, kooperację negatywną

w walce o dostęp do złóż i konieczność poszukiwania alternatywnych rozwiązań.

To początek zróżnicowanej kooperacji pozytywnej i negatywnej, z przewagą tej

drugiej, która zapoczątkowała jakościowo nowy wyścig o zaspokojenie narodowych

interesów, przede wszystkim przez państwa bogatej Północy. Wyścig ten prowadzi

do rozwoju tylko nielicznych państw, a do postępującej pauperyzacji pozostałych

podmiotów w sferze gospodarczej, jak również bezpieczeństwa indywidualnego,

narodowego i międzynarodowego. Na początku lat 90. ubiegłego stulecia ukształ-

tował się jednobiegunowy podział świata z dominującą pozycją Stanów Zjednoczo-

nych, które uważane były wówczas za „światowego żandarma”. Zachodzące procesy

skutkowały pojawieniem się nowych graczy, którzy zamierzają współuczestniczyć

i współtworzyć wielobiegunowy system bezpieczeństwa międzynarodowego, co po-

woduje niezadowolenie administracji waszyngtońskiej.

Obecna rzeczywistość to wzmożona walka w sferze militarnej i pozamilitarnej,

która wspierana jest przez ofensywną i defensywną walkę informacyjną (operacje

informacyjne). Informacja zajmuje kluczową pozycję w procesie decyzyjnym jed-

nostki, podmiotów państwowych i pozapaństwowych. Oznacza to, że dysponowanie

prawdziwą, aktualną, ważną i dokładną informacją pozwala każdemu z podmiotów

na skuteczne funkcjonowanie w środowisku bezpieczeństwa narodowego i między-

narodowego. Kto ma dostęp do informacji o określonych parametrach i potrafi je

wykorzystać w odpowiednim czasie i miejscu, ten kontroluje środowisko oddzia-

ływania informacyjnego. Informację można traktować jako broń, której brak unie-

możliwia podjęcie właściwej decyzji w procesie prowadzenia skutecznej walki in-

formacyjnej wspierającej działania podmiotów państwowych i pozapaństwowych,

co może prowadzić do klęski. Dostęp do informacji wartościowej pozwala na pro-

wadzenie ofensywnych działań informacyjnych ukierunkowanych na przeciwnika,

a także podejmowania przedsięwzięć ochronnych prowadzących do realizacji celów

strategicznych.

W dzisiejszym świecie wartość informacji rośnie. Czas jej zdobycia ma wpływ na

podejmowanie decyzji. Postęp naukowo-techniczny wpływa na rozwój teleinforma-

tyki. Środki komunikacji stały się powszechnie dostępne, szybki dostęp do informa-

cji zapewnia Internet. Globalna sieć informacyjna przyspiesza rozwój we wszystkich

sferach działalności człowieka, ale stanowi też poważne zagrożenie dla ludzkości.

Wrażliwość nośników informacji (osobowych i pozaosobowych), zasoby informa-

cyjne, technologie dystrybucji informacji wpływają na stan bezpieczeństwa każdego

użytkownika sieci. Powszechny dostęp i zależność od technologii informatycznych

i komunikacyjnych daje możliwość prowadzenia ataku informacyjnego, zakłócania

informacyjnego ukierunkowanego na określone zasoby informacyjne. Przestępczość

komputerowa (np. szpiegostwo), cyberterroryzm, wojny (operacje) informacyjne,

walka elektroniczna, działania sieciocentryczne, cyberagresja to nie jedyne zagro-

żenia ery cybernetycznej. Zintensyfikowane badania związane z wykorzystaniem

cyberprzestrzeni niosą kolejne zagrożenia.

Plik z chomika:

Izakolobrzeg

Andrzej Żebrowski - Walka informacyjna w asymetrycznym środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego. Wybrane problemy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: