Dr fil. Christoph Schwabe Oddział Nerwic i Psychoterapii Kliniki Psychiatrycznej Uniwersytetu im. Karola Marksa w Lipsku Leczenie muzykš chorych z nerwicami i zaburzeniami czynnociowymi Tłumaczyła Marianna Murkowa Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Warszawa 1972 PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO Szybkie wyczerpame pierwszego wydania niniejszej ksišżki w języku niemieckim, jak i nadzwyczaj pozytywny oddwięk kół fachowych dowodzi wielkiego zainteresowania tš tematyka ze strony lekarzy, muzyków, pedagogów oraz laików. Wzrost liczby zaburzeń psychonerwic owych, towarzyszšcych rewolucji naukowo-technicznej, powoduje, że coraz bardziej zwraca się uwagę na znaczenie muzykoterapii. Z drugiej strony daje się zauważyć wzrost zainteresowania lekarzy metodami psychoterapeutycznymi, szeroko stosowanymi w zastępstwie rodków farmakologicznych, a tym samym zapobiegajšcymi uszkodzeniom organicznym, wynikajšcym z nadurżywanialeków. Wydanie polskie ksišżki zostało rozszerzone i obejmuje najnowsze osišgnięcia w dziedzinie muzykoterapii. Bibliografie uzupełniono pozycjami, jakie ukazały się w cišgu ostatnich dwóch lat. Włšczono i opisano wyczerpujšco także nowš metodę-muzykoterapię regulatywnš. Rozdział traktujšcy o muzykoterapii zespołowej zawiera przykłady pieni ludowych, wybrane z bogatej skarbnicy polskiego folkloru. Wyboru, zaakceptowanego przez autora ksišżki, dokonała mgr M. Murkowa, uwzględniajšc pieni, które treciowo i emocjonalnie najbardziej odpowiadajš przykładom niemieckim. Autor w tym miejscu chciałby wyrazić swoje podziękowanie Wydawnictwu za życzliwoć oraz umożliwienie wydania ksišżki w Polsce. Dziękuje również Tłumaczce, która dokonała trudnego zadania przełożenia pracy na język polski, oraz lek.med. Andrzejowi Różyckiemu, dyrektorowi Szpitala Wojewódzkiego w Branicach, za merytorycznš konsultację z zakresu psychiatrii i fachowš pomoc przy przygotowaniu przekładu. Christoph Schwdbe Lipsk-Katowice, w czerwcu 1970 r. Przedmowa. Niniejsza praca opiera się częciowo na rozprawie autora pt: . Badania dotyczšce rozwoju i aktualnego stanu muzykoterapii". Halle 1967 r. Za liczne uwagi, które przyczyniły się do lepszego opracoyanta niektórych szczegółów, chciałbym podziękować szczególnie prof.dr med habil Ob. Kohler. Kierowniczce Oddziału Nerwic i Psychoterapii Kliniki Psychiatrycznej, która udzielała mi cennych rad w zakresie neurologii i psychiatrii. Dziękuję również moim kolegom: dygi, psychol, dr fil. M. P. Bóttcherowi, który udzielił mi wartociowych, inspirujšcych uwag, dotyczšcych problemów psychologicznych, a także dr med. M. Kohlerowi, z btórym mogłem przekonsultować niektóre zagadnienia z zakresu psychologii. Dziękuję także paniom U. Friedel oraz R. Rolle za pomoc przy technicznym przygotowamiuksišżki. Christoph Schwabe Lipsk, we wrzesniu 1968 r. Spis treci Wstęp Wprowadzenie do zagadnień muzykoterapii 2. 1. Krótki rys historyczny 2. 2.Aktualny stan muzykoterapii. ZJ. Przeglšd danych z pimiennictwa 22. 2. Wskazania dotyczšce stosowania muzykoterašii 2. 3. Podstawy badań muzykoterapeutycznych 2. 3. 1.Muzyka jako czynnik terapeutyczny 2. 3. 2.Reakcje fizjologiczne w czasie słuchania muzyki G. 3. 3. Metody muzykoterapeutyczneWłasne koncepcje teoretyczne 3. 1. Fenomen, muzyka"w aspekcie teoretyczna-poznawCZVTR 3. 2. Fenomen, muzyka"w aspekcie psychologicznym i socj alogicznym 3. 3. Założenia leczniczego działania muzyki Muzykoterapia indywidualna 41. Psychologiczne i socjologiczne czynmiki biernego i czynnego kontaktu z muzykš 4. 1. 1.Słuchanie muzyki 41. 3 Aktywna działalnoć muzyczna Socjodynamiczne aspekty muzyboterapii indywidualnej Indywidualna muzykoterapia ukierunkowana i nie ukierunkowana Ukierunkowana odbiorcza muzykoterapia indywidualna Komunikatywna muzykoterapia indywidualna Wyzwolenie reakcji afektywna-dynamicznej Harmonizacja psychofizycznej struktury osobo*o s c*runkowana czynna muzykoterapia indywidualna kierunkowana odbiorcza muzykoterapia indywidu. Cel leczenia Dobór utworów muzycznych Realizacja Rozmowa wprowadza j šca Zagadnienia organizacyjne i techniczne. RMuzykoterapia grupowa 5. 1.Socjodynamlczne aspekty grupy. 5. 2. Różnice pomiędzy muzykoterapiš ukierunkowanš a nieuki erunk owanš 5: 3. Komunikatywna-społeczna i somatyczna-indywidualna stera działań muzykoterapii ukierunkowanej 5. 4. Leczenie piewem w grupie**. 1. Specyfika leczenia piewem 5. 4. 2.Tworzenie i struktura grupy leczniczej 5. 4. 3.Repertuar muzyczny 5. 4. 4. Metodyczne przeprowadzenie grupowej terapii D l 3 WCNl 5. 4. 5. Badania wyników leczenia piewem Połšczenie muzyki i ruchu tanecznego w muzykoterapii zespołowej 5. 5. 1.Kanon piewany i jednoczenie tańczony 5. 5: 2. Taneczna improwizacja ruchowa do muzyki klas VCZD 9 j 5. 6. Regulatywna muzyboterapia zespołowa Kazuistyka Pimiennictwo Skorowidz. 98 Słowo wstępne. W leczeniu nerwic oraz innych zaburzeń czynnociowych coraz większy nacisk kładzie się na indywidualne podejcie do chorego i stosowanie najróżniejszych metod psychoterapeutycznych, w połšczeniu z fizjoterapiš oraz farmakoterapiš, unika się niatomiast jednokierunkowego leczenia. Dlatego wyrażam swoje wielkie zadowolenie z powodu kompleksowego przedstawienia własnej koncepcji muzykoterapeutycznej omawianej przez Autora, wzbogaconej krótkim rysem historycznym, jak również informacjami dotyczšcymi obecnego stanu tej metody leczniczej. Muzykoterapia z całš pewnociš stanowi jednš z owych młodych psychoterapeutycznych dziedzin specjalistycznych, w zwišzku z którymi niejeden problem dotyczšcy ich współzależnoci i działania należałoby jeszcze wyjanić. Dlatego też w najbliższych latach należałoby podjšć intensywne prace badawcze dla wyjanienia wielowarstwowego kręgu muzykoterapeutycznyh mechanizmów działania. Muzykoterapia nie jest tu w żadnym wypadku wyjštkiem, dotyczy to również wielu innych sposobów leczniczych od dziesištków lat sprawdzonych w praktyce lekarskiej o nadal nie znanych podstawach d zlatania. Niniejsza rozprawa zaznajamia Czytelnika z różnorodnymi możliwociami wykorzystywania muzyki w leczeniu nerwic oraz innych zaburzeń czynnociowych. Życzeniem naszym byłoby, aby praktyczne stosowanie przedstawionych metod leczniczych przyniosło korzyć wielu chorym, a równoczenie stało się bodzcem do wykorzystania muzykoterapii w takich specjalnociach, jak: interna, ortopedia, ginekologia, geriatria oraz rehabilitacja lecznicza. Prof.dr med, habil. Christd KohlerKier. Oddz. Nerwic i Psychoterapii Kliniki Psychiatrycznej Uniwersytetu im. Karola Marksa w Lipsku. 1. Wstęp. Muzykoterapia jest swoistš metodš psychoterapeutycznš. Wywiera wpływ leczniczy na pacjenta poprzez różne elementy i rodzaje muzyki, jak również przez zróżnicowane formy odbierania i uprawiania muzy ki. Liczne publikacje, wydane zwłaszcza po roku 1945, dotyczšce różnych teorii i metod muzykoterapii nie przedstawiały jednakże jednolitego i metodycznego opracowania systemu muzykoterapii. Prezentujšc niniejszš pracę autor ma na celu: a)zapoznanie Czytelnika z najwybitniejszymi przedmiotowymi pozycjami współczesnymi oraz ich twórcami, wypowiadajšcymi się na temat muzykoterapii, jak również zainteresowanie niektórymi teoriami w ujęciu historycznym, a na ich podstawie wykazanie, iż problem wykorzystywania muzybi dla celów leczniczych ma wielowiekowš tradycję: b)przedstawienie własnej koncepcji oraz własnego systemu stosowanych metod, którym w niniejszej ksišżce powięcono wiele miejsca. Metody te rozwinęły się w latach 1960-1970 na Oddziale Nerwic i Psychoterapii Kliniki Psychiatrycznej Uniwersytetu Karola Marksaw Lipsbu, jak również na Oddziale Psychoterapeutycznym Polikliniki-Północ w Lipsku. Muzykoterapię rozumiemy jako metodę działania psychoterapeutycznego i fizjoterapeutycznego lub innych systemów leczniczych wzbogacajšcš ich osišgnięcia. Z własnych form muzykoterapeutycznych uwzględniono w niniejszej pracy tylko te, które sprawdziły się w leczeniu przewlekłych nerwic, zaburzeń czynnociowych, stanów psychogennychi zaburzeń, powstałych na tle organicznym. Wychodzšc z założeń psychofizycznej jednoci człowieka, zwraca się szczególnš uwagę na emocjonalne, komunikatywne i regulujšce funkcje organizmu, podatne na działanie muzyki. Teoretyczna i metodyczna koncepcja staje się wyrana na podstawie prezentowanej kazuistyki. Autor zwraca się przede wszystkim do lekarzy, psychologów klinicznych oraz tych pracowników służby zdrowia, którzy sš zainteresowani wprowadzeniem muzykoterapii do klinik i innych zakładów leczniczych, wykorzystaniem jej w leczeniu ambulatoryjnym i stacjonarnym, a także w profilaktyce i psychohigienie. Dotychczas me dysponowano jednak wystarczajšcymi wskazówkami metodycznymi. Z tych względów autor zaznajamia bliżej z zagadnieniami organizacyjnymi i techniczmmi, spotykanymi przy stosowaniu muzykoterapii. Mimo to niniejsza ksišżka nie pretenduje do miana podręcznika. W niektórych miejscach okazało się konieczne zrezygnoxeamez wyczerpujšcego prezentowania faktów i ograniczenie się jedynie do wskazówek. Jednakże opis metod stosowanych w muzykoterapii pozwala na wykorzystanie jej w ogólnym procesie leczniczym przez wszystkich zainteresowanych. Bogata bibliografia umożliwi zdobycie dalszych informacji zarówno teoretycznych, jak i metodycznych. 2. WPROWADZENIE DO ZAGADNIEN MUZYKOTERAPII. 2. 1. Krótki rys historyczny Zwišzki pomiędzy muzykš a medycynš sš tak stare, jak ludzkoć i jej historia. Korzenie ich sięgajš najniższego stopnia rozwoju cywilizacji, kiedy muzyka miała elementarne znaczenie jako siła magiczna ujarzmiajšca siły przyrody, jako kudtowo-ekstatyczny rodek do pozyskania czy przebłagania bogów i demonów, a także jako obrona przed chorobš i mierciš. Jednym z nielicznych przekazanych nam przykładów uzdrowienia muzykš jest pochodzšca z r.1000 p.n.e, historia o pasterzu Dawidzie, usuwajšcym grš na harfie stany depresyjne sw ego król...
Rozniste