CDA Retro 2024 2.pdf

(18636 KB) Pobierz
WYDANIE SPECJALNE
cena:
30
zł, w tym 8% VAT
NUMER #7 (02/2024)
116
STRON
!
REPLAY
PUBLICYSTYKA
VARIA(CJE)
„Matrix”
Ekranizacje gier RPG
Erpegi to zło!
Historia gier RPG i cRPG
Narodziny Baldur’s Gate
Final Fantasy VII
Doom 3 ma 20 lat!
„Optimus” znaczy „najlepszy”
Historia pisma Gry Komputerowe
Duke Nukem na konsolach
Gry paragrafowe
ISSN 1426-2916 INDEX 379166
UFO: Enemy Unknown
Stranglehold
Jade Empire
Dark Messiah of Might and Magic
Eye of the Beholder
Parasite Eve
Commandos: Behind Enemy Lines
Historia cyklu
WSTĘPNIAK
#7 (02/2024)
KOSTKI ZOSTAŁY
RZUCONE!
A
leż ten czas leci! Dopiero co, Gra-
żynko, reaktywowaliśmy Retro, a tu
proszę – już siódmy numer, potem
jeszcze z dziesięć kolejnych i cyk,
emerytura... Choć, tak między nami, liczę na to,
że do tego momentu damy wam wiele więcej
magazynów, bo przejdziemy w końcu na kwar-
talny cykl wydawniczy. Trzymajcie kciuki. No
i
kupujcie Retro; jego los spoczywa tylko
w waszych rękach.
Na razie mamy jednak jesień 2024 roku, wczesny
zmrok i pluchę za oknem – ha tfu! Pismo, które
trzymacie w dłoniach, powinno umilić wam ten
dość ponury okres.
Nieformalnym motywem
przewodnim są tym razem klasyczne erpegi,
choć rzecz jasna na łamach znajdziecie też sporo
tekstów publicystycznych poruszających inne
zagadnienia, recenzji starych-ale-zwykle-jarych
gier (nie tylko z gatunku cRPG) tudzież rozma-
itych ciekawostek w Varia(cjach).
„Hej! Ale co to w ogóle ma być? Niby gdzie
tu są te stare, klasyczne erpegi!? Jak można
poruszyć ten temat, nie wspominając przy tym
o Might & Magic, Wizardry czy studiu Origin?!”,
zakrzykną teraz zagorzali fani, zerkając do spisu
treści. Cóż, gdybym chciał
naprawdę
porządnie
ogarnąć owo zagadnienie, to pewnie zajęłoby
to całe miejsce przeznaczone na publicystykę,
a dodatkowo musiałbym pożyczyć kilka(naście)
stron z działu Replay. Nie wiem jednak, czy tak
monotematyczny numer przypadłby do gustu
tej grupie czytelników, która sięga po Retro, lecz
nie zalicza się do grona hardkorowych miłośni-
ków cRPG. Podjąłem więc bolesną decyzję: jak
mamy wspomnieć o wszystkim po łebkach, to
lepiej w ogóle pominąć w tym numerze niektóre
cykle, studia i nazwiska... Niemniej
obiecuję
wrócić jeszcze kiedyś w Retro do gier fabu-
larnych i przemilczanych tym razem wątków.
Tak czy inaczej – znajdziecie w tym numerze
naprawdę wiele fajnych tekstów do poczytania.
Zatem: byle do wiosny i następnego Retro! Ten
czas zleci szybciej, niż się wydaje.
Smuggler
PS Czekamy na wasze opinie na temat Retro –
przysyłajcie je na adres
retro@cdaction.pl
albo
zamieszczajcie w
grupie CD-Action Retro na
Facebooku
(bit.ly/CDARetro), do której zapra-
szam wszystkich fanów klasyki.
PPS Na powyższy adres mailowy możecie też słać
swoje teksty do Retro – te naprawdę dobre mają
szansę na publikację, która wiąże się oczywiście
z honorarium autorskim.
SPRAWDŹ NASZĄ
GRUPĘ NA FACEBOOKU:
CD-ACTION RETRO
Dziękujemy serwisowi MobyGames, który pozwolił nam korzystać ze swoich przepastnych zasobów
przy tworzeniu Retro. Sporo materiałów graficznych w tym wydaniu (w tym część screenshotów) po-
chodzi właśnie z tej ogromnej bazy danych. Jeśli jej jeszcze nie znacie, zajrzyjcie na
mobygames.com
(ale uważajcie, bo można tam przepaść na długie godziny!).
#7 (02/2024)
14
22
Gdzie szukać początków cRPG? Od wczesnych gier na main­
frame’owe „szafy” po pierwsze komercyjne tytuły na ośmio­
bitowce – pięć pierwszych lat to dla gatunku cała epoka...
44
Opowieść o narodzinach Fallouta obejmująca dwie pierwsze odsłony cyklu. A tuż za
nią osobny artykuł o projekcie Van Buren, czyli niedoszłym „prawdziwym Falloucie 3”.
66
Polacy sprawili fanom
Atari, C64 i Amigi wspa­
niałą niespodziankę swoją
znakomitą, a do tego pięknie
wydaną platformówką Tony:
Montezuma’s Gold.
Może nie tak kultowe jak Secret Service i nie tak popularne jak CD­Action, ale Gry Komputerowe
to trzecie najdłużej wychodzące w Polsce pismo gamingowe. Oto jego historia.
Redakcja CD-Action
ul. Ksawerego Liskego 7
50-345 Wrocław
KONTAKT:
retro@cdaction.pl,
facebook.com/cdaction
REKLAMACJE:
reklamacje@cdaction.pl
REDAKTOR PROWADZĄCY:
Smuggler
REDAKTOR NACZELNY:
Daniel Bartosik
DYREKTOR ARTYSTYCZNY:
Krzysztof Freudenberger
OPRACOWANIE GRAFICZNE:
Katarzyna Kopeć
KOREKTA:
Szymon Cisicki, Alicja Likszo, Patryk Wypchło
ZESPÓŁ RETRO:
Maciej Bachorski, Marcin Bańdo, Dawid Biel, Maciej Bucholz, Filip Chrzuszcz,
Marek Czajor, Radosław Dobrzeniecki, Rafał Fluderski, Jakub Gańko, Krzysztof Hasiński, Paweł
Kicman, Michał Klekowicki, Bartłomiej Kluska, Łukasz Morawski, Bartłomiej Nagórski, Michał
Nowakowski, Rafał Obertal, Jerzy Poprawa, Sebastian Pyka, Paweł Raban, Piotr Rataj, Marcin
Skwark, Aleksy Uchański
Niezamówionych materiałów redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i reda-
gowania tekstów. Za treść ogłoszeń redakcja ponosi odpowiedzialność w granicach wskazanych
w ust. 2 art. 42 ustawy Prawo prasowe. Wszystkie nazwy handlowe i towarów występujące
w piśmie są zastrzeżonymi znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi odpowiednich firm
i zostały użyte wyłącznie w celach informacyjnych. Kopiowanie i rozpowszechnianie materiałów
zawartych w piśmie w jakiejkolwiek formie zabronione.
GTEM SA ostrzega P.T. Sprzedawców, że sprzedaż numerów aktualnych i archiwalnych pisma
po innej cenie niż wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę wydawcy i skutkuje
odpowiedzialnością karną oraz cywilną.
SPIS TREŚCI
82
UFO: Enemy Unknown – strategiczny klasyk
perfekcyjnie łączący zarządzanie surow-
cami z emocjonującą walką w turach – to
jedna z moich ulubionych gier. Wstyd nie
znać, grzech nie zagrać!
003
004
C
Wstępniak
Newsy i kalendarium
C
010
014
022
028
030
036
040
042
043
044
86
Jak przenieść filmową
rozpierduchę Johna Woo
na ekrany monitorów?
Właśnie tak, jak zrobił to
Stranglehold!
048
050
056
057
058
062
Pół wieku turlania kości, czyli
historia erpegów
Lochy i programiści. Narodziny cRPG
Fallout. Pierwsze kroki
na jałowej ziemi
Van Buren. Branża. Branża nigdy się
nie zmienia
Final Fantasy VII. Siódmy cud świata gier
Pukając do Wrót Baldura.
Jak powstawało Baldur’s Gate?
Doom 3. Niedoszła rewolucja
Mechanik. Czy prowadziłeś kiedyś „kibel”?
Felieton: Chandra retro,
czyli tonę w rzece wspomnień
Optimus znaczy „najlepszy”. Losy
polskiego producenta pecetów
Książę z padem.
Duke Nukem na konsolach
Gry Komputerowe. Jak zrobić coś
z niczego? Historia czasopisma
Felieton: AI to przełom na naszych oczach
Nielot, który latał. Dodo w GTA III
Nie ma prądu? Nie ma problemu.
Planszowe adaptacje gier wideo
Jest na to paragraf! Gry paragrafowe
066
068
070
071
072
074
076
078
080
082
085
086
088
090
092
094
096
C
Tony: Montezuma’s Gold
Ultima IV: Quest of the Avatar
Albion
Eye of the Beholder
Parasite Eve
Arx Fatalis
Dark Messiah of Might and Magic
Anachronox
Jade Empire
UFO: Enemy Unknown
Laser Squad
Stranglehold
Psychotoxic
Commandos: Behind Enemy Lines
Alone in the Dark: The New Nightmare
Still Life
Front Mission
098
101
102
106
112
114
Z lochu do kina. Ekranizacje gier RPG
Lektury z dawnych lat:
Joe Alex, „Czarne okręty”
Erpegi to zło! Satanistyczna histeria w USA
Niełatwy los Wybrańca.
Historia uniwersum „Matriksa”
Retrofantastyka: Klasyka SF w III RP
Retro(re)akcje
102
youtube.com/cdaction
ODWIEDŹ TEŻ
NASZĄ STRONĘ!
W NASZYM SERWISIE INTERNETOWYM
ZAMIESZCZAMY NEWSY, ŚWIEŻE RECENZJE,
ZAPOWIEDZI GIER, PUBLICYSTYKĘ,
GAMEWALKERY, TESTY SPRZĘTU,
COTYGODNIOWE SZPILE... I WIĘCEJ!
SPRAWDŹ NASZ KANAŁ
W SERWISIE YOUTUBE
Kiedyś, zanim za całe zło tego świata odpowia-
dały gry wideo, konserwatyści ciskali gromy na
stołowe erpegi, zarzucając im m.in. propagowa-
nie okultyzmu i deprawowanie młodzieży.
CDACTION.PL
WYDAWCA:
Gaming Tech Esports Media SA
PREZESKA:
Lidia Ukleja
DYREKTOR WYDAWNICZY:
Paweł Kozierkiewicz
BIURO REKLAMY:
SKLEP.CDACTION.PL
ZNAJDZIESZ TU ARCHIWALNE WYDANIA
RETRO I CD-ACTION, OFERTY PRENUMERATY
CD-ACTION ORAZ WSZELKIE NOWOŚCI, JAKIE
WPROWADZAMY DO SPRZEDAŻY.
Aneta Fizyczak – aneta.fizyczak@cdaction.pl
Wojciech Jagusz – wojciech.jagusz@cdaction.pl
Zgłoś jeśli naruszono regulamin