Wiesława Kozek - Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna.pdf

(2167 KB) Pobierz
Wiesława Kozek
RYNEK PRACY
Perspektywa instytucjonalna
Wiesława Kozek
RYNEK PRACY
Perspektywa instytucjonalna
Warszawa 2014
Recenzent
Paweł Ruszkowski
Redaktor prowadzący
Anna Kędziorek
Redakcja
Zofia Wieluńska
Korekta
Justyna Kowal
Indeks
Zdzisława Słuchocka-Ziembińska
Projekt okładki i stron tytułowych
Barbara
Ćwik
Zdjęcie na okładce
Maciej Noskowski / iStockphoto.com
Skład i
łamanie
Marcin Szcześniak
Copyright © by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013
ISBN 978-83-235-1445-9
ISBN 978-83-235-1833-4 PDF
Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
00-497 Warszawa, ul. Nowy
Świat
4
www.wuw.pl; e-mail: wuw@uw.edu.pl
Dział Handlowy WUW: tel. (0 48 22) 55-31-333; e-mail: dz.handlowy@uw.edu.pl
Księgarnia internetowa: www.wuw.pl/ksiegarnia
Wydanie 2
Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. Rynek pracy jako przedmiot zainteresowania socjologii. W kierunku
7
analizy instytucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Zmiana na rynku pracy. Jej pomiar i interpretacja . . . . . . . . . . . . . . . . 26
3. Praca jako dobro rynkowe i nierynkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4. Zmiana znaczenia pracy pod wpływem mechanizmów rynku . . . . . . . 68
5. Problem przyswojenia reguł rynku, w tym rynku pracy . . . . . . . . . . . . 87
6. Segmentacja rynku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
7. Bezrobocie jako fatum rynkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
8. Wzrost mobilności pracowników na rynku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
9. Rynek pracy a system edukacyjny. Paradygmat dopasowania . . . . . . . 201
10. Polityka i strategia rynku pracy w kontekście społecznym . . . . . . . . . . 224
11. Instytucjonalizacja rynku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Spis tabel i wykresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
Indeks nazwisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Wstęp
Książka ta wykluwała się bardzo długo. Pewnie zbyt długo, bo od początku trans-
formacji ustrojowej, co było spowodowane wieloletnimi studiami nad polskim
rynkiem pracy i chęcią poznania jego tendencji rozwojowych w dłuższej perspek-
tywie czasowej. Socjologia rynku pracy stała się możliwa i sensowna w polskich
warunkach dopiero od początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, wraz
z pojawieniem się pierwszych symptomów tego zjawiska. Wcześniej nie miała ona
sensu, oprócz czysto teoretycznego zainteresowania fenomenem rynku pracy.
Był on znany dwóm generacjom powojennym raczej z  drugiej ręki i  z  przeka-
zów propagandowych, które zwracały uwagę na negatywne aspekty (bezrobocie,
nadmierne zróżnicowania dochodowe), pomijając te, które decydują o dynami-
zmie i efektywności gospodarki rynkowej. Jedynie ludzie wyjeżdżający w latach
siedemdziesiątych i  osiemdziesiątych do – najczęściej nielegalnej – pracy na
zachodzie Europy i w USA, poznawali jej wartość wyznaczaną przez mechanizmy
rynkowe, a tym samym poznawali też rzeczywistą wartość niektórych kwalifikacji
i umiejętności.
Nota bene
pozytywne nastawienie do mechanizmów rynku, w tym
rynku pracy, pod koniec lat osiemdziesiątych było zadziwiająco wysokie, zwa-
żywszy, że
wiedza o nich miała niewiele wspólnego z osobistym doświadczeniem
(Jarosińska 1984, Kozek 1989).
Mechanizmy rynku pracy ujawniły się w naszym kraju wraz z pierwszą falą
bezrobocia już w roku 1990. Nastąpiły gwałtowne zmiany, wynikające z tempa
dostosowywania się polskiej gospodarki do wymogów rynkowych. Niestety, pod
tym względem okres wcześniejszy, to jest lata osiemdziesiąte ubiegłego wieku,
należał do straconych. Gospodarka polska była co prawda daleka wówczas od
zasad gospodarki planowej, kierowanej centralnie przez państwo – można by ją
określić raczej jako zanarchizowany układ grup interesów, używających wydzie-
lonych obszarów własności, jednak nie był to rynek. Przedsiębiorstwa działały
w bezpiecznej niszy, którą stanowiła gospodarka w dużym stopniu odseparowa-
na od
światowej,
działająca na peryferiach radzieckiego imperium, wytracają-
cego wymuszony odgórnie dynamizm początków industrializacji. Niedostatek

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin