Ͳykᴏniᴜꜱ𝚣, Komentarz do Apokalipsy.pdf

(839 KB) Pobierz
TYKONIUSZ
KSIĘGA REGUŁ
KOMENTARZ
DO APOKALIPSY
Przekład, wstęp, opracowanie tekstu łacińskiego,
przypisów, aparatu krytycznego i indeksu
DOMINIKA BUDZANOWSKA-WEGLENDA
Aneks
WALDEMAR LINKE CP
Kęty 2023
WYDAWNICTWO
MAREK DEREWIECKI
KOMENTARZ DO APOKALIPSY
TYCONII AFRI IN APOCALYPSIN
1. …transeat, et a proprietate ad figuram redeat. Facta enim sunt ista,
et specialiter fuit
1
mulier in supradicta Ecclesia docens praedicta; sed et
figura erat totius orbis Zezabel in Israel. Angelus ergo bipertitus est, cuius
utraque pars et praepositos habet et populos. Sed, ut supra dictum est, in
verbo quod ad angelum fit, agnoscimus quod et cuius indolis sit officium
quod in eo convenitur. Utputa
2
hominem dicimus
3
aliquid operatum, et
quibis membris et quatenus operatus sit sermone signamus – ut ‘vidit’
<oculorum>, ‘locutus est’ oris officium – et qualitas
4
operum eodem ser-
mone atque membrum
5
monstratur – ut ‘recte locutus est’ aut ‘non recte’.
2. Sermo itaque designat in uno homine et membrum
6
et indolem.
3. Sic in angelo, qui
7
est Ecclesia, cum dicit:
Scio opera tua maiora priori­
bus,
generaliter omnium sanctorum persona est. Cum autem dicit:
Sinis
mulierem Zezabel,
praepositos
8
qui habent sinendi abstinendique potesta-
tem designat. 4. Sicut ergo in hac speciali Ecclesia officii qualitates nonnisi
1
fuit] fuisse coniicitur P (P=Prymazjusz).
2
quomodo si cum P.
3
referimus P.
4
et qualitas] aequalitas T (T=fragment turyński).
5
eodem sermone atque membrum] eorundem membro atque sermone T.
6
membrorum T.
7
quae T.
8
praepositi T.
TYKONIUSZA AFRYKAŃCZYKA
[KOMENTARZ] DO APOKALIPSY
1. …przechodzi, i od właściwości [tj. znaczenia dosłownego] powraca do
figury [tj. alegorii]. To bowiem się wydarzyło, a rodzajowo
1
[tj. w odniesieniu
do rodzaju] była przepowiedziana kobieta nauczająca we wcześniej wspo-
mnianym Kościele; lecz w Izraelu Jezabel
2
była też figurą całego świata. Anioł
więc jest dwojaki, każda z jego dwóch części ma i przełożonych, i ludy. Lecz,
jak wcześniej zostało wspomniane, w słowie, które kierowane jest do anioła,
poznajemy, jaki jest i czym się charakteryzuje obowiązek, który odnosi się
do niego. Kiedy na przykład mówimy, że człowiek coś zrobił, pokazujemy,
i jakimi członkami [ciała], i na ile mową [to] zrobił – jak ‘zobaczył’, [to był to
obowiązek] <oczu>, [jak] ‘powiedział’, [to był to] obowiązek ust – i jakość
działań jest pokazywana przez tą samą mowę i członki, czy ‘słusznie powie-
dział’ albo ‘niesłusznie’.
2. Mowa zatem wskazuje w jednym człowieku i członek [ciała], i wro-
dzoną właściwość. 3. Tak [też wskazuje] w aniele, który jest Kościołem, kiedy
mówi:
Znam twoje czyny większe od poprzednich
3
, jest [to] gatunkowo
4
grono
wszystkich świętych. Kiedy zatem mówi:
Pozwalasz
[działać]
kobiecie Jezabel
5
,
wskazuje przełożonych, którzy mają władzę pozwalania i zabraniania. 4. Tak
jak więc w tym rodzajowo traktowanym Kościele rozróżnia jakości obowiązku
Specialiter
– przysłówek ten nawiązuje do istotnego dla reguł Tykoniusza terminu
species
– rodzaj.
2
W tekście łacińskim to imię w formie
Zezabel.
Jezabel (Izebel) była żoną Achaba i mat-
ką Atalii, występuje w Starym Testamencie (1 Krl 16, 31; 18, 4. 13. 19; 19, 1–2; 21, 5nn;
2 Krl 9, 30–37) i Nowym Testamencie (Ap 2, 20–23).
3
Por. Ap 2, 19.
4
Generaliter
– przysłówek ten nawiązuje do istotnego dla reguł Tykoniusza terminu
genus
– gatunek.
5
Por. Ap 2, 20.
1
194
Tykoniusz,
Księga reguł, Komentarz do Apokalipsy
sermonis
9
ratione discernit, ita et transitum ab specie
10
<ad> totam Ec-
clesiam constituit. Nam qui praepositum reum praetereundum putaverit,
delictis eius particeps erit
11
. 5. Dicitque
12
:
Dedi ei tempus ut paenitentiam
ageret, et noluit.
Cur non dixit: Dedi vobis
13
tempus ut paenitentiam
agatis
14
? 6. An numquid
15
qui fornicariae consentit
fornicarius ipse non
dicitur
16
?
Q
uod si consensu particeps est, cur a parte separatus est, nisi
quia
17
ab specie transit ad genus? 7. Voluit etiam personam sanctorum
ostendere praepositorum partis suae alienorum delictis, non prohibendo,
sinistram sequentium subiacere. 8. Ut enim
18
angelus, et membra bipertita
sunt; ita ut temporibus praeteritis futura permixta sunt. In specie
19
genus
insertum est, ut nonnisi dicti ratione perspici
20
possit, dum consideratur
21
quid
22
cui
23
et quando
24
conveniat
25
. 9. Sicut
26
Dominus in Evangelio dis-
putans
27
:
Super cathedra Moysi sederunt Scribae et Pharisaei. Omnia ergo
quaecumque dixerint vobis servate et facite, quae autem faciunt facere nolite,
sermones T.
10
ab specie] ad spetiae T.
11
constituit. Nam qui praepositum reum praetereundum putaverit, delictis eius parti-
ceps erit] constituit namque episcopum reum si quidem permittendo particeps est eorum
qui haec faciunt B (B=Beatus); ideo praepositum constituens reum, non quod ipse fecerit,
et permittendo transgressionibus particeps fiat P; constituit namque praepositum, reum
cum praetereundum putaverit, delictis eius participem esse Lo Bue.
12
propterea sequitur dicens P.
13
+ aut tibi P.
14
+ sed ei B.
15
an numquid] an non quidem T; aut nunquid P.
16
erit P.
17
nisi quia] sed quia P
18
ut enim] ita et B.
19
species T.
20
videri B.
21
dum consideratur] consideret ergo B.
22
+ dicit B.
23
+ dicit, quomodo dicit B.
24
+ dicit B.
25
+ consideret B.
26
sic B.
27
disputat B.
9

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin