Elektronik_10-2023.pdf

(13059 KB) Pobierz
10
/
2023
www.elektronikaB2B.pl
MAGAZYN ELEKTRONIKI PROFESJONALNEJ
Elektronik
15,00zł (w tym 8%VAT)
ISSN -1428-4030
INDEKS 340 731
październik
Projektowanie systemów ładowania
bezprzewodowego robotów mobilnych – str. 52
Komponenty indukcyjne
Producenci i dostawcy transformato-
rów i podzespołów indukcyjnych mają
w kraju dość dużą liczbę odbiorców, na
przykład ze strony producentów układów
automatyki, rynku AGD, oświetlenia le-
dowego oraz szybko zyskującej na znacze-
niu elektromobilności. Zauważalna część
produkcji kierowana jest też na eksport,
bo krajowa oferta zapewnia wciąż kon-
kurencyjne ceny, wysoką jakość wykona-
nia, przy ważnej z punktu widzenia pro-
wadzonego biznesu obecności tych fi rm
na wspólnym europejskim obszarze cel-
nym. Sektor grupujący tytułowe podze-
społy jest ważną częścią krajowej elektro-
niki i w ostatnich dwóch dekadach zmie-
nił się ogromnie pod względem technolo-
gii, skali działania, a także wiedzy i kom-
petencji technicznych fi rm.
Patrz str. 16
Konwertery DC-DC
małej mocy
Konwersja poziomów napięcia stałe-
go jest jednym z podstawowych zadań
podsystemu zasilania w przypadku zna-
komitej większości urządzeń elektrycz-
nych. Technologia konwersji napięć roz-
wijana jest z sukcesami od kilkudziesię-
ciu lat, dzięki czemu współczesne roz-
wiązania cechują się bardzo wysoką
sprawnością oraz gęstością mocy. W tek-
ście przedstawiono przykładowy sposób
konstrukcji konwerterów DC-DC niskiej
mocy. Historycznie pierwszymi układa-
mi konwersji napięcia stałego były regu-
latory liniowe. Są to urządzenia stosun-
kowo proste w  konstrukcji, działające
w zasadzie jako dzielnik napięcia, zbu-
dowany zazwyczaj w oparciu o tranzy-
stor oraz diodę Zenera.
Patrz str. 34
Jak zmniejszyć koszt PCB?
Finalny koszt wykonania płytki druko-
wanej zależy od kilku czynników. Dzię-
ki temu istnieje wiele możliwości zopty-
malizowania jej projektu pod tym kątem.
W artykule podpowiadamy, na co warto
zwrócić uwagę, jeżeli cena jest priorytetem.
Płytki drukowane i... nieruchomości mają
jedną wspólną cechę. W obu przypadkach
im większa powierzchnia, tym wyższa
cena. Dlatego podstawowa zasada dotyczy
Patrz str. 31
rozmiaru PCB.
W numerze
Urządzenia rentgenowskie
w kontroli jakości? ...........................
str. 44
Dokładność i rozdzielczość czujników
kąta magnetycznego ........................
str. 56
Czy prawo Moore’a wciąż obowiązuje?
O prawie Moore’a, które przez dekady opisywało tempo rozwoju w branży półprze-
wodników, słyszał każdy elektronik. Pojawiają się jednak opinie, że właśnie
przestaje bądź już przestało obowiązywać, jak i głosy przeciwne, że wciąż do-
brze charakteryzuje postęp w przemyśle elektronicznym. Niestety, jego au-
tor już się do tego nie odniesie – Gordon E. Moore zmarł w marcu tego
roku w wieku 94 lat. Przy tej smutnej okazji przypominamy, czego
dotyczy prawo jego imienia oraz przedstawiamy argumenty za
i przeciw temu, że nadal jest ono w mocy.
Patrz str. 12
Urządzenia rentgenowskie w kontroli jakości – str. 44
Elektronik
www.elektronikaB2B.pl
numer 317 październik 2023 r.
Komponenty indukcyjne
Od redakcji
Internet na
środku
Pacyfiku? – już za moment
Już niedługo białe plamy w komunikacji mobilnej przejdą do historii a zasięg sie-
ci komórkowej może objąć całą kulę ziemską. 19 września firma AST SpaceMobile
przeprowadziła udany test łączności między dwoma smartfonami znajdującymi się na
Hawajach i w Hiszpanii za pomocą specjalnego satelity BlueWalker 3 umieszczonego
na niskiej orbicie na wysokości 513 km nad powierzchnią Ziemi.
Komunikacja z użyciem satelity nie jest oczywiście niczym nowym, tak samo jak te-
lefony satelitarne. Już w 1985 roku działa sieć Iridium, a obecnie jest komercyjnie do-
stępnych już 5 takich sieci. Niemniej, AST Space Mobile dokonała gigantycznego prze-
łomu, gdyż w tym przypadku do łączności wystarczą zwykłe smartfony, bez przeró-
bek i zmiany oprogramowania – w teście użyto Samsungów Galaxy S22 w wersji 5G.
To ogromny skok technologiczny, gdyż w dotychczasowym przypadku wymagany był
specjalny telefon satelitarny, nie dość, że kosztowny, to jeszcze duży i ciężki.
Jest to dowód, że za pomocą satelity można zapewnić pokrycie sieci komórkowej na
obszarach z definicji będącymi białymi plamami na mapach zasięgu, tj. morzach i oce-
anach oraz terenach niezurbanizowanych.
Co więcej, ta komunikacja objęła normalne połączenie głosowe oraz wymianę da-
nych z prędkością 14 Mbit/s. Czyli nie tylko SMS-y lub krótkie telegramy, ale normal-
ne usługi komórkowe. Internet na Saharze stał się rzeczywistością.
Zapewnienie łączności tego typu z pewnością było niezwykle trudne. Smartfon jako
terminal radiowy nie imponuje parametrami. Ma małą antenę wielozakresową wbu-
dowaną do wnętrza obudowy, a z uwagi na przepisy oraz bezpieczeństwo dla użyt-
kownika moc nadajnika jest ograniczona i w praktyce maksymalna wartość nie prze-
kracza 0,5 wata. Sygnał ten musi dotrzeć do satelity zawieszonego na wysokości 500
km i po drodze pokonać przeszkody takie jak tłumienie sygnału w wolnej przestrzeni,
przez chmury, jonosferę, absorbcję sygnału przez gazy atmosferyczne. Sumarycznie to
tłumienie dla systemów LEO wynosi ok. 150 dB, przez co budżet łącza jest wyjątko-
wo trudny do zbilansowania. Na domiar złego antena w smartfonie nie jest silnie kie-
runkowa, optymalizuje się jej charakterystykę emisji w poziomie, a satelita porusza się
szybko po niebie i warunki propagacji mogą się prędko zmieniać.
Rozwiązaniem tej łamigłówki okazała się ogromna antena, a mówiąc precyzyjniej,
macierz antenowa pozwalająca na elektroniczne formowanie wiązki, w tym zapew-
nienie jej dużej kierunkowości w osi ustawianej dokładnie w kierunku terminala na
Ziemi i dynamicznie zmienianej tak, aby skompensować ruch satelity. Skupienie reali-
zowane jest za pomocą zmiany amplitudy i fazy sygnałów docierających do poszcze-
gólnych anten znajdujących się
w  szyku. W  podobny sposób
działają radary, w których an-
tena jest nieruchoma, a obraca-
nie wiązki realizują przesuwni-
ki fazy. Jak to wygląda, poka-
zujemy na zdjęciach.
Jesteśmy o krok od momen-
tu, w którym komórkowe łącza
szerokopasmowe w przestrze-
ni kosmicznej mogą zapewnić
kluczową łączność społeczno-
ściom na całym świecie o nie-
dostatecznym zasięgu. Tyle
samo dzieli nas od momen-
tu, kiedy bezprzewodowe sie-
Po lewej stronie widoczny rozłożony satelita BlueWalker 3. Elektronika ukryta jest w ciemnym
ci rozproszone telemetryczne
pojemniku znajdującym się na
środku,
reszta to rozkładana w kosmosie macierz antenowa o gigan-
będą mogły działać w skali ca-
tycznych wymiarach 7,8×9 metrów złożona ze 148 segmentów po 16 emiterów w każdym. Na jej
łego globu.
spodzie znajdują się ogniwa PV. Po prawej stronie widoczne są elementy macierzy w przybliżeniu.
Każdy emiter zawiera 50 elementarnych anten, tj. razem szyk ma 148×16×50=118 tys. anten
Robert Magdziak
4
Październik 2023
Elektronik
Zgłoś jeśli naruszono regulamin