KRZYSZTOF SURDYK
KONFLIKT UKRAIŃSKI
W ROZGRYWKACH
GEOPOLITYCZNYCH
Difin
Copyright © by Difin SA
Warszawa 2017
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianiecałości lub fragmentów niniejszej pracy bez zgody wydawcy zabronione.
Książka ta jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw,jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobombliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jejfragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło, a kopiującjej część, rób to jedynie na użytek osobisty. Szanujmy cudzą własność i prawo.
Wydanie I
Recenzent
gen. bryg, w st. sp. Marek Dukaczewski
Korekta
Monika Baranowska
Projekt okładki
Mikołaj Miodowski
Zdjęcie na okładcewww.123rf.com
ISBN 978-83-8085-366-9
Difin SA
00-768 Warszawa, ul. F. Kostrzewskiego 1
tel. 22 851 45 61, 22 851 45 62; fax 22 841 98 91
Księgarnie internetowe Difin: www.ksiegarnia.difin.pl,www.ksiegarniasgh.plSkład i łamanie: Edit sp. z o.o., www.edit.net.pl
Wydrukowano w Polsce
Spis treści
Wstęp 9
Rozdział 1. Kształtowanie nowego porządku polityczno-gospodarczego
na świecie 12
1.1. Na czym więc polega istota problemu? 13
1.2. Co w końcu jest ostatecznym, geopolitycznym celem Waszyngtonu? 17
Rozdział 2. Zmagania o dostęp do surowców - Arktyka 19
2.1. Aspekty polityczne i prawne 20
2.2. Stany Zjednoczone 21
2.3. Rosja 22
2.4. Norwegia 24
2.5. Dania 25
2.6. Kanada 27
2.7. Chiny 28
2.8. Unia Europejska 30
2.9. NATO 30
Rozdział 3. Zmagania o dostęp do surowców - Bliski Wschód 32
3.1. Polityczne motywy działań państw regionu wobec konfliktu syryjskiego 33
Turcja 33
Arabia Saudyjska i Katar 35
Iran 37
Izrael 38
3.2. Kontrola nad zasobami ropy i gazu Bliskiego Wschodu 40
3.3. Konkurencja czy konfrontacja? 41
Gazociąg Katarski 42
Gazociąg Islamski 43
6
Rosja vs Gazociąg Katarski 44
Turcja w rozgrywce o węglowodory 45
3.4. Podsumowanie bliskowschodnich rozgrywek surowcowych 46
Rozdział 4. Zmagania ekonomiczno-finansowe 49
4.1. Prognozy rozwoju sytuacji ekonomiczno-finansowej na świecie 52
4.2. Wyzwania rzucone Stanom Zjednoczonym 54
4.3. Amerykańska reakcja 58
4.4. Niepokój w finansach Zachodu 62
Rozdział 5. Zmagania o kontrolowanie szlaków transportowych 67
5.1. Nowy Jedwabny Szlak 69
5.2. Kanał Kra 71
5.3. Kanał Nikaraguański 73
5.4. Północna Droga Morska 75
5.5. Amerykańskie reakcje wobec chińskich i rosyjskich planów transportowych 76
Rozdział 6. Zmagania o dominację militarną 78
6.1. Siły Zbrojne USA 81
6.2. Rosyjskie Siły Zbrojne 82
6.3. Chińskie Siły Zbrojne 84
Rozdział 7. Koncepcja „wojny nowego typu" jako metody osiąganiacelów politycznych 86
Rozdział 8. Wojny informacyjne jako element składowy wojennowego typu 93
8.1. Strategiczne podstawy wojen informacyjnych 94
8.2. Metody i sposoby informacyjnego wpływania na zachowania człowieka
i społeczeństw 96
8.3. Zastosowanie koncepcji wojen informacyjnych w strategiach wojskowych 100
8.4. Przykłady zmagań informacyjnych 103
8.5. Wojna w cyberprzestrzeni jako element wojen informacyjnych 109
7
Rozdział 9. Wojny ekonomiczno-finansowe jako element składowy
wojen nowego typu na przykładzie działańwywiadu finansowego USA 115
9.1. Struktury wywiadu finansowego w służbach specjalnych USA 118
9.2. Działania 126
9.3. Struktury wywiadu finansowego w oficjalnych instytucjach USA 127
9.4. Departament Skarbu 128
9.5. System Rezerwy Federalnej FED (w skrócie: Rezerwa Federalna) 130
9.6. Instytucje Wall Street a wywiad finansowy USA 132
9.7. Metody działań wywiadu finansowego USA 135
Stosowanie sankcji finansowych 136
Wykorzystanie funduszy hedgingowych 136
MARKINT - czyli MARKet INTelligence 138
9.8. Przygotowanie do wojen finansowych 140
9.9. Przykłady ofensywnych operacji finansowych Wywiadu Finansowego USA 141
Wojna finansowa USA z Iranem 141
Operacja zakupu akcji Blackstone Group 142
Skandal Panama Papers 143
9.10. Skuteczność wywiadu finansowego USA 144
Rozdział 10. Ukraina jako element rozgrywki geopolitycznej 147
10.1. Zasadnicze cele amerykańskiego i rosyjskiego zaangażowania na Ukrainie 148
10.2. Amerykańska próba strategicznego unicestwienia Rosji na podstawie
rosyjskich ocen 152
„Strategia słabych punktów” 152
Doświadczenia z realizacji „strategii Reagana” 152
Adaptacja „strategii Reagana” do osłabienia FR 154
10.3. ...
dziadekpp