Historyczne Bitwy 106 - Bannockburn 1314, Jarosław Wojtczak.pdf

(6863 KB) Pobierz
Dom  Wydawniczy  Bellona  prowadzi  sprzedaż  wysyłkową  swoich 
książek  za  zaliczeniem  pocztowym  z  20-procentowym  rabatem  od 
ceny  detalicznej. 
Nasz  adres: 
Dom  Wydawniczy  Bellona 
ul.  Grzybowska  77 
00-844  Warszawa 
tel.: 652-27-01  (Dział  Wysyłki) 
infolinia: 0-801-12-03-67 
Internet:  www.bellona.pl 
e-mail:  biuro @ bellona.pl 
Opracowanie  graficzne  serii:  Jerzy  Kępkiewicz 
Ilustracja  na  okładce:  Paweł  Głodek 
Redaktor:  Andrzej  Wójcik 
Korekta:  Hanna  Śmierzyńska 
©  Copyright  by  Jarosław  Wojtczak.  Warszawa  2003 
©  Copyright  by  Dom  Wydawniczy  Bellona,  Warszawa  2003 
ISBN  8 3 - 1 1 - 0 9 6 0 5 - 8 
H I S T O R Y C Z N E  B I T W Y
             JAROSŁAW  WOJTCZAK 
 
         
BANNOCKBURN 1314
Dom  Wydawniczy  Bellona 
Warszawa  2003 
WSTĘP 
Bitwa  stoczona  w  dniach  23  i  24  czerwca  1314  roku  na  polach
pod  Bannockburn,  niedaleko  miasta  Stirling  w  Szkocji,  należy
do  najważniejszych  wydarzeń  w  dziejach  W y s p  Brytyjskich.
Anglikom  przyniosła  jedną  z  największych  klęsk  w  całej
historii,  Szkotom  największe  zwycięstwo  w  dziejach  tego
kraju,  nasuwające  skojarzenia  z  polskim  Grunwaldem.
Do  roku  1286  Szkocja  pozostawała  niepodległym  królestwem.
W  niektórych  okresach  j e j  królowie  popadali  w  przejściową
zależność  od  królów  Anglii,  Anglikom  nigdy jednak  nie  udało
się  podporządkować  sobie  Szkocji,  tak jak  to  uczynili  z  Irlandią
(1210)  i  Walią  (1284).  Sytuacja  uległa  zmianie  w  końcu  XIII
wieku,  po  śmierci  ostatniego  prawowitego  króla  z  dynastii
władającej  Szkocją  przez  ostatnie  ponad  dwieście  lat.  Wykorzys-
tując  spory  o  sukcesję  wybitny  władca  Anglii,  Edward 
II
z  dynastii  Plantagenetów,  zhołdował  nowego  króla  szkockiego
Jana  Balliola,  który,  uznawszy  go  za  s w o j e g o  zwierzchnika,
został  wasalem  monarchy  angielskiego.  Opór  Szkotów  przeciw-
ko  angielskiej  dominacji  wymusił  wkrótce  na  królu  Szkocji
odwołanie j e g o  hołdu  wasalnego  wobec  Edwarda  II  i  zawarcie
sojuszu  obronnego  z  tradycyjnym  wrogiem  Anglii  —  Francją.
Wystąpienie  Szkotów  przeciwko  Anglii  położyło  kres
długiemu  okresowi  pokoju  we  wzajemnych  stosunkach,  kiedy
4
to  pomiędzy  obydwoma  dworami  panowały  na  ogół  przyjazne
stosunki  (w  okresie  od  1100  do  1286  roku  wojny  zajęły
w  sumie  zaledwie  dziesięć  lat).  Początkowo,  przy  poparciu  ze
strony  wielkich  feudałów  szkockich,  udało  się  Edwardowi  I
podbić  Szkocję  i  przyłączyć  ja  do  Anglii,  ale  już  w  1297  roku
wybuchło  w  Szkocji  wielkie  powstanie  chłopów  i  mieszczan
pod  wodzą  szkockiego  bohatera  narodowego,  Williama  Wal-
lace'a.  Mimo  sporadycznych  zwycięstw  Edwarda 
nad  po-
wstańcami  i  stracenia  Wallace'a  powstanie  przeciągnęło  się
z  przerwami  do  1305  roku,  kiedy  to  Szkocja,  podobnie  jak
wcześniej  Irlandia  i  Walia,  straciła  status  odrębnego  królestwa
i  stała  się  formalnie  częścią  Anglii.
W  takiej  właśnie  sytuacji  dokonał  się  interesujący  proces
integracji  wywodzących  się  z  różnych  ludów  mieszkańców
Szkocji,  którzy  powstali  przeciwko  najeźdźcy  i  zjednoczyli
w  jeden  naród.  Uciążliwości  związane  z  angielską  okupacją
sprzyjały  konsolidowaniu  się  oporu  Szkotów,  czego  wyrazem
był  wybuch  w  1306  roku  powszechnej  wojny  o  niepodległość,
w  której  wzięła  udział  również  szkocka  szlachta.  Na  czele
walki  wyzwoleńczej  stanął  przyszły  wielki  król  i  kolejny
bohater  narodowy  Szkocji  Robert  Bruce.  Jego  determinacja
i  talenty  wojskowe  ożywiły  nadzieje  Szkotów.  Wykorzystując
śmierć  Edwarda  I  i  nieudolne  rządy  j e g o  następcy  Edwarda  II,
Robert  Bruce  stopniowo  zaczął  odbierać  Anglikom  okupowane
ziemie,  tłumiąc  jednocześnie  wewnętrzną  opozycję.  Do  1313
roku  w  rękach  Anglików  pozostały  zaledwie  trzy  zamki,
w  tym  strategiczna  twierdza  Stirling.  Dopiero  zagrożenie  j e j
utratą  zmusiło  Edwarda  II  do  działania.  Wiosną  1314  roku
król  Anglii  ruszył  na  północ  na  czele  ponad  20-tysięcznej
armii.  Robert  Bruce  oczekiwał  go  pod  wsią  Bannockburn,
niedaleko  Stirling.  W  dwudniowej  bitwie  armia  Bruce'a
pokonała  trzykrotnie  liczniejsze  wojska  Edwarda  i  „ścięła
kwiat  angielskiej  kawalerii".
Zwycięstwo  w  polu  nie  oznaczało  automatycznie  wywal-
czenia  niepodległości  kraju.  Trzeba  było  czternastu  kolejnych
Zgłoś jeśli naruszono regulamin