fortepian chopina.pdf
(
608 KB
)
Pobierz
Ta lektura,
podobnie ak tysiące innych, est dostępna on-line na stronie
wolnelektury.pl.
Utwór opracowany został w ramach pro ektu
Wolne Lektury
przez
fun-
dac ę Nowoczesna Polska.
CYPRIAN KAMIL NORWID
Fortepian Chopina
La musique est une chose étrange!¹
Byron
L’art?… c’est l’art — et puis, voilà tout.²
Béranger
Byłem u Ciebie w te dni przedostatnie
Niedocieczonego wątku — —
— Pełne ak mit,
Blade ak świt,
— Gdy życia koniec szepce do początku:
„Nie stargam cię ja — nie! — Ja, u-wydatnię!…”
Śmierć
Byłem u Ciebie w dni te przedostatnie,
Gdy podobniałeś — co chwila, co chwila —
Do upuszczone przez Orfe a liry,
W które się rzutu-moc z pieśnią przesila,
I rozmawia ą z sobą struny cztéry,
Trąca ąc się,
Po dwie — po dwie —
I szemrząc z cicha:
„Zacząłże
on
Uderzać w ton?…
Czy taki Mistrz!… że gra… choć odpycha?…”
Artysta, Muzyka
Byłem u Ciebie w te dni, Fryderyku!
Którego ręka… dla swo e białości
Alabastrowe — i wzięcia — i szyku —
I chwie nych dotknięć ak strusiowe pióro —
Mieszała mi się w oczach z klawiaturą
Z słoniowe kości…
I byłeś ako owa postać, którą
Z marmurów łona,
Niźli e kuto,
¹La
musique est une chose étrange!
— Muzyka est rzeczą nadzwycza ną. [przypis edytorski]
²L’art?…
c’est l’art — et puis, voilà tout
— Sztuka? — To est sztuka i — oto wszystko. [przypis redakcy ny]
Ode ma dłuto
Geniuszu, wiecznego Pigmaliona³!
A w tem, coś grał — i co? zmówił ton — i co? powié,
Choć inacze się echa ustro ą,
Niż gdy błogosławiłeś sam ręką Swo ą
Wszelkiemu akordowi —
A w tem, coś grał, taka była prostota
Doskonałości Perykle skié ⁴,
Jakby starożytna która Cnota,
W dom modrzewiowy wie ski
Wchodząc, rzekła do siebie:
„Odrodziłam
się w Niebie,
I stały mi się arfą⁵
— wrota,
Wstęgą — ścieżka…
Hostię — przez blade widzę zboże…
Emanuel⁶ już mieszka
Na Taborze⁷!”
Artysta, Bóg, Muzyka,
Przemiana
I była w tem Polska, od zenitu
Wszechdoskonałości dzie ów
Wzięta, tęczą zachwytu — —
Polska —
przemienionych kołodziejów!
Taż sama, zgoła,
Złoto-pszczoła!…
(Poznałciże bym ą na krańcach bytu!…)
O czyzna
I — oto — pieśń skończyłeś — i uż więcé
Nie oglądam Cię — edno — słyszę:
Coś?… akby spór dziecięcy — —
— A to eszcze kłócą się klawisze
O niedośpiewaną chęć:
I trąca ąc się z cicha
Po ośm — po pięć —
Szemrzą: „Począłże
grać? Czy nas odpycha⁇…”
Muzyka
³Pigmalion — w mit. gr. król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbione z kości
słoniowe kobiecie. Nadał e imię Galatea, a bogini Aodyta na ego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis
edytorski]
⁴doskonałość
peryklejska
— chodzi o doskonałość sztuki powsta ące w Atenach za rządów Peryklesa (–
p. n. e.), który przyczynił się do budowy Partenonu i Propylei, a także rozbudowy Pireusu, otaczał przy aźnią
i wsparciem Fidiasza, Anaksagorasa, Sofoklesa i Herodota; mówi się o wieku Peryklesowskim ako o okresie
rozkwitu kulturalnego Aten. [przypis edytorski]
⁵arfa — harfa. [przypis edytorski]
⁶Emanuel — edno z hebr. imoin Boga, znaczy tyle co: „Bóg est z nami”; w Nowym Testamencie oznacza
Chrystusa, mes asza. [przypis redakcy ny]
⁷Tabor — góra, na które według Ewangelii dokonało się przemienienie Chrystusa, u awnienie ego bo-
skości. [przypis edytorski]
Fortepian Chopina
O Ty, co esteś Miłości-profilem.
Któremu na imię
Dopełnienie;
To — co w Sztuce mianu ą Stylem,
Iż przenika pieśń, kształci kamienie…
O! Ty — co się w Dzie ach zowiesz
Erą,
Gdzie zaś ani historii zenit est,
Zwiesz się razem:
Duchem
i
Literą
I
„consummatum est”⁸
—
O! Ty —
Doskonałe-wypełnienie,
Jakikolwiek est Twó , i gdzie?… znak…
Czy w
Fidiaszu, Dawidzie⁹,
czy w
Szopenie,
—
Czy w
Eschylesowej
scenie¹⁰.
Zawsze — zemści się na tobie: BRAK!
— Piętnem globu tego — niedostatek:
Dopełnienie?…
go boli!…
On —
rozpoczynać
woli
I woli wyrzucać wciąż przed się — zadatek.
— Kłos?… gdy do rzał, ak złoty kometa,
Ledwo że go wiew ruszy,
Deszcz pszenicznych ziarn prószy,
Sama go doskonałość rozmieta…
Sztuka
Obraz świata
Oto — patrz, Fryderyku! To Warszawa:
Pod rozpłomienioną gwiazdą
Dziwnie askrawa — —
— Patrz, organy u Fary¹¹; patrz! Two e gniazdo:
Owdzie patryc alne domy stare
Jak
Pospolita-rzecz,
Bruki placów głuche i szare
I Zygmuntowy w chmurze miecz.
Warszawa
Patrz!… Z zaułków w zaułki
Kaukaskie się konie rwą
Jak przed burzą askółki,
Wyśmiga ąc przed pułki
Po sto
—
po sto
— —
— Gmach za ął się ogniem, przygasł znów,
Zapłonął znowu — — i oto pod ścianę
Widzę czoła ożałobionych wdów
Kolbami pchane — —
I znów widzę, acz dymem oślepian,
Jak przez ganku kolumny
Sprzęt podobny do trumny
Wydźwiga ą… runął… runął… — Twó
fortepian!
Koń, Żołnierz
Ogień, Pożar, Przemoc
⁸consummatum
est
(łac.) — spełniło się. [przypis redakcy ny]
⁹Dawid — słynna rzeźba Michała Anioła, zna du ąca się we Florenc i. [przypis edytorski]
¹⁰Eschylesowa
scena
— chodzi o twórczość A schylosa (– p. n. e.), uznawanego za ednego z trzech,
obok Sofoklesa i Eurypidesa, na większych dramaturgów stroż. Grec i. [przypis redakcy ny]
¹¹fara (daw.; z niem. Pfarrei, Pfarrkirche) — kościół parafialny, główny kościół, budowany przy rynku.
[przypis edytorski]
Fortepian Chopina
Ten!… co Polskę głosił, od zenitu
Wszechdoskonałości Dzie ów
Wziętą, hymnem zachwytu,
Polskę — przemienionych kołodzie ów;
Ten sam — runął — na bruki z granitu!
— I oto: ak zacna myśl człowieka,
Poterany est gniewami ludzi,
Lub
jak
—
od wieka
Wieków — wszystko, co zbudzi!
I — oto — ak ciało Orfe a,
Tysiąc Pasy rozdziera go w części¹²,
A każda wy e: „Nie
ja!…”
„Nie
ja!”
— zębami chrzęści.
*
Lecz Ty — lecz a? Uderzmy w sądne pienie,
Nawołu ąc: „Ciesz
się, późny wnuku!
Jękły — głuche kamienie:
Ideał — sięgnął bruku — —”.
Czas, Historia, Sąd, Sąd
Ostateczny
¹²Orfeusz — w mit. gr. tracki poeta, który swo ą grą na lirze (lub kitarze) potrafił u arzmiać żywioły (morze)
i dzikie zwierzęta oraz poruszać drzewa i skały; zginął rozszarpany przez Menady. [przypis redakcy ny]
Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod wa-
runkiem zachowania warunków licenc i i zgodnie z
Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór est w domenie publiczne .
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na
Licenc i Wolne Sztuki ..
Fundac a Nowoczesna Polska zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.() Ustawy
o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystu ąc zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o
zapisach licenc i oraz zasadach, które spisaliśmy w
Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur.
Zapozna się z
nimi, zanim udostępnisz dale nasze książki.
E-book można pobrać ze strony:
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fortepian-chopina
Tekst opracowany na podstawie: Cyprian Kamil Norwid, Dzieła Cypr ana Norwida (drobne utwory poetyc-
kie-poematy-utwory dramatyczne-legendy, nowele, gawędy-przekłady-rozprawy wierszem i prozą), Spółka
Wydawnicza ”Parnas Polski”, Warszawa
Wydawca: Fundac a Nowoczesna Polska
Publikac a zrealizowana w ramach pro ektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukc a cyowa
wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Opracowanie redakcy ne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Marta Niedziałkowska.
Okładka na podstawie:
Pokó Fryderyka Chopina [Chopin-Zimmer] na wystawie muzyczno-teatralne w Wied-
niu [Internationale Ausstellung r Musik- und Theaterwesen] w r. Wśród eksponatów m.in. obraz Hen-
ryka Siemiradzkiego ”Fryderyk Chopin w salonie ks. Antoniego Radziwiłła”, anonimowy (XIX w.), domena
publiczna
Wesprzyj Wolne Lektury!
Wolne Lektury to pro ekt fundac i Nowoczesna Polska – organizac i pożytku publicznego działa ące na rzecz
wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publiczne przechodzi twórczość kole nych autorów. Dzięki Two emu wsparciu będziemy
e mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż % podatku na rozwó Wolnych Lektur: Fundac a Nowoczesna Polska, KRS .
Dołącz do
Towarzystwa Przy aciół Wolnych Lektur
i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto:
szczegóły na stronie Fundac i.
Fortepian Chopina
Plik z chomika:
szymek.b
Inne pliki z tego folderu:
dzien jak co dzien jesien.pdf
(323 KB)
balzac komedia ludzka jaszczur.pdf
(1063 KB)
dziennik franciszki krasinskiej.pdf
(741 KB)
baczynski bez imienia.pdf
(148 KB)
baczynski dymy wysokie sztandary.pdf
(471 KB)
Inne foldery tego chomika:
ABBA
Adam Asnyk
Adam Mickiewicz
Adolf Dygasiński
Aleksander Sołżeniczyn
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin