Uwagi do czytelnika elektronicznej wersji ksišżki Zarys psychologii eksperymentalnej. Usunięto rysunki, wykresy, tabele oraz indeks nazwisk. Prawie wszystkie tabele zostały zamienione na tekst i opisane w jaki sposób odczytywać dane. Numeracja znajduje się na dole strony, spis treci na poczštu ksišżki i powtórzony (odpowiedni fragment) na poczštku każdego z omiu działów. Wzory matematyczne przystosowano do odczytu liniowego, poprzedzajšc je stosownymi uwagami, które odnoszš się do wszystkich zapisów matematycznych w pliku. Poniższe uwagi, znajdujš się w dokumencie: [Uwaga: we wzorach matematycznych zapis 2A oznacza: dwa razy A; zapis A2 oznacza A z indeksem dolnym 2; zapis 2A(A-A')A' oznacza iloczyn następujšcych czynników: 2 razy A razy (A-A') razy A'; kreskę ułamkowš zastępuje ukonik; nawias jak w matematyce wskazuje, hierarchię wykonywania działań.] [Uwaga: zapis nL(L1-L2)L2/SLmax oznacza, że mnożymy n razy L razy (L1-L2) razy L2 i wynik mnożenia dzielimy przez wynik iloczynu S razy Lmax.] [Uwaga: litery greckie występujšce we wzorach zastšpione zostały ich pełnymi nazwami, przy czym małe litery greckie zapisano małymi polskimi literami, duże kapitalikami. Zapis alfaN oznacza alfa razy N.] ZARYS PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ pod redakcjš P. FRAISSE'A i J. PIAGETA HISTORIA METODA PERCEPCJA UWAGA MOTORYKA Wybór, redakcja naukowa i przedmowa IDA KURCZ Przekład JANINA DEMBSKA WARSZAWA 1991 WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN Oryginał francuski: Traite de psychologie experimentale sous la direction de Paul Fraisse et Jean Piaget, professeurs a la Sorbonne 1966, Presses Universitaires de France Fasc. I. Histoire et methode. Š 1963, PUF, 4e ed. - 1976, 6e ed. - 1989 Chap. 1. L'evolution de la psychologie experimentale, par Paul Fraisse Chap. II. La methode experimentale, par Paul Fraisse Chap. III. L'explication en psychologie et le paralelisme psychophysiologique, par Jean Piaget Fasc. VI. La perception. Š 1963, PUF, 3e ed. - 1975 Chap. XVIII. Le developpement des perceptions en fonction de l' age, par Jean Piaget Chap. XIX. Perception et estimation du temps, par Paul Fraisse Chap. XX. La perception de l'espace, par Eliane Vurpillot Fasc. III. Psychophysiologie du comportement. Š 1966, PUF, 2e ed. - 1973 Chap. IX. Les niveaux de vigilance et l'attention, par Vincent Bloch Fasc. II. Sensation et motricite. Š 1963, PUF, 2 ed. - 1969 Chap. VII. Les liaisons sensori-motrices,par Jacques Leplat Projekty okładki i kart tytułowych: Ewa Gierach-Radziwonowicz Redaktor: Zofia Manterys Redaktor techniczny: Anna Grzegorowska Korekta Zofia Mantem, Zofia Bronicka-Wyrwas Tytuł dotowany przez Ministra Edukacji Narodowej Wydawnictwo Naukowe PWN Sp. z o o Warszawa 1991 ISBN 83-01-10240-3 SPIS TRECI Przedmowa do wydania polskiego Częć pierwsza - Historia i metoda Rozwój psychologii eksperymentalnej Paul Fraisse I. GENEZA 1. OKRES PRZEDNAUKOWY" 2. ROZWÓJ FILOZOFII OD XVII DO XIX WIEKU 3. FILOZOFOWIE XVIII I XIX WIEKU ORAZ IDEA POMIARU W PSYCHOLOGII 4. POSTĘPY NEUROFIZJOLOGII W XIX WIEKU 5. BADANIE WRAŻEŃ ZMYSŁOWYCH 6. RÓWNANIE INDYWIDUALNE I CZAS REAKCJI II. POCZĽTKI PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ Niemcy 1. FECHNER I PSYCHOFIZYKA 2. HELMHOLTZ I PSYCHOFIZJOLOGIA WRAŻEŃ 3. WUNDT I POCZĽTKI PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ 4. PSYCHOLOGIA TRECI I PSYCHOLOGIA AKTÓW 5. EBBINGHAUS (1850-1909) 6. SZKOŁA WURZBURSKA 7. OD PSYCHOLOGII AKTÓW DO GESTALTQUALITATEN" (JAKOCI POSTACIOWYCH) 8. PSYCHOLOGOWIE POSTACI Anglia 1. NARODZINY PSYCHOLOGII PORÓWNAWCZEJ: KAROL DARWIN (1809-1882) 2. DZIEDZICZNOĆ PSYCHOLOGICZNA I DZIEŁO GALTONA 3. STATYSTYKA A PSYCHOLOGIA 4. TRUDNE POCZĽTKI PSYCHOLOGII NA UNIWERSYTETACH Francja 1. PSYCHOLOGIA FILOZOFICZNA XIX WIEKU 2. CHARCOT: HIPNOZA I HISTERIA 3. RIBOT I PODWALINY PSYCHOLOGII NAUKOWEJ 4. PIERRE JANET (1859-1947) 5. GEORGES DUMAS (1866-1946) 6. POWSTANIE PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ: ALFRED BINET 7. DALSZY ROZWÓJ PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ Ameryka 1. WILLIAM JAMES (1842-1910) 2. DEWEY I FUNKCJONALIZM 3. PROMOTOR PSYCHOLOGII EKSPERYMENTALNEJ: STANLEY HALL (1844-1924) 4. INNI WSPÓŁTWÓRCY 5. STRUKTURALIZM A FUNKCJONALIZM 6. ROZKWIT PSYCHOLOGII ZWIERZĽT Rosja III. REWOLUCJA BEHAWIORYSTYCZNA 1. POCZĽTKI 2. WATSON (1878-1958) 3. BEHAWIORYZM A FIZJOLOGIA 4. BEHAWIORYZM A UCZENIE SIĘ 5. DZIEDZICTWO BEHAWIORYSTÓW 6. OPERACJONIZM IV. KU JEDNOCI PSYCHOLOGII MIMO RÓŻNORODNOCI PROBLEMÓW 1. WPŁYW GESTALT" I DZIEŁO LEWINA 2. FREUD I JEGO WPŁYW NA PSYCHOLOGIĘ EKSPERYMENTALNĽ 3. ROZWÓJ PSYCHOLOGII W OSTATNICH TRZYDZIESTU LATACH 4. ZBIEŻNOĆ POGLĽDÓW 5. ... I SPORY Metoda eksperymentalna - Paul Fraisse 1. ISTOTA METODY EKSPERYMENTALNEJ 2. ZACHOWANIE JAKO RELACJA 3. TYPY RELACJI S-P-R I. OBSERWACJA 1. ETAPY BADANIA EKSPERYMENTALNEGO 2. OBSERWACJA A EKSPERYMENT 3. ODMIANY OBSERWACJI 4. TRUDNOCI OBSERWACJI 5. REJESTROWANIE OBSERWACJI 6. OBECNOĆ OBSERWATORÓW 7. OSOBOWOĆ OBSERWATORÓW 8. SAMOOBSERWACJA II. FORMUŁOWANIE HIPOTEZ 1. HIPOTEZY INDUKCYJNE 2. HIPOTEZY DEDUKCYJNE 3. CECHY DOBREJ HIPOTEZY III. EKSPERYMENT 1. ZMIENNE NIEZALEŻNE I ZMIENNE ZALEŻNE 2. EKSPERYMENT WYWOŁANY" I EKSPERYMENT PRZYWOŁANY" 3. EKSPERYMENT A LABORATORIUM 4. EKSPERYMENT A MATERIAŁ 5. WYODRĘBNIENIE I KONTROLA ZMIENNYCH NIEZALEŻNYCH 6. ZMIENNOĆ SYTUACJI 7. TWORZENIE GRUP RÓWNOWAŻNYCH 8. ZMIENNOĆ OSOBOWOCI 9. ZMIENNOĆ REAKCJI 10. PLAN EKSPERYMENTU 11. EKSPERYMENTY W PRAKTYCE PSYCHOLOGICZNEJ 12. BŁĘDY METODOLOGICZNE IV. OPRACOWANIE I UOGÓLNIANIE WYNIKÓW 1. OPRACOWANIE WYNIKÓW 2. WYJANIANIE 3. UOGÓLNIANIE 4. TEORIE I MODELE 5. KONKLUZJA Wyjanianie w psychologii a paralelizm psychofizjologiczny - Jean Piaget I. WSTĘP 1. KONIECZNOĆ WYJANIANIA 2. USTAWICZNE PRZECHODZENIE OD POSZUKIWANIA PRAW DO HIPOTEZ WYJANIAJĽCYCH II. PRAWA I PRZYCZYNY 1. ANALIZA DWU HIPOTEZ WYJANIAJĽCYCH 2. TRZY PODEJCIA BADAWCZE 3. WŁACIWOCI WYJANIANIA PRZYCZYNOWEGO III. RÓŻNORODNE FORMY WYJANIANIA W PSYCHOLOGII 1. WYJANIANIE PRZEZ REDUKCJONIZM PSYCHOGENETYCZNY 2. WYJANIANIE PRZEZ REDUKCJONIZM PSYCHOSOCJOLOGICZNY 3. WYJANIANIE PRZEZ REDUKCJONIZM FIZYKALISTYCZNY 4. WYJANIANIE PRZEZ REDUKCJONIZM ORGANICYSTYCZNY 5. WYJANIANIE PRZEZ ZACHOWANIE 6. WYJANIANIE PRZEZ KONSTRUKTYWIZM GENETYCZNY 7. WYJANIANIE OPARTE NA MODELACH ABSTRAKCYJNYCH IV. WYJANIANIE W PSYCHOLOGII A PROBLEM PARALELIZMU PSYCHOFIZJOLOGICZNEGO l. ZAGADNIENIE PARALELIZMU 2. ROZWIĽZANIA INTERAKCJONISTYCZNE 3. ROZWIĽZANIA PARALELISTYCZNE V. IZOFORMIZM MIĘDZY PRZYCZYNOWOCIĽ A IMPLIKACJĽ" 1. STANY WIADOMOCI A PRZYCZYNOWOĆ 2. STANY WIADOMOCI A IMPLIKACJE 3. IZOMORFIZM MIĘDZY PRZYCZYNOWOCIĽ A IMPLIKACJĽ VI. KONKLUZJE Częć druga - Percepcja, uwaga, motoryka Rozwój percepcji jako funkcja wieku Jean Piaget I. WPROWADZENIE II. EFEKTY PIERWOTNE LUB EFEKTY POLA 1. UWAGI OGÓLNE 2. PRZYKŁAD ZŁUDZENIA PIERWOTNEGO" 3. ZJAWISKA CENTRACJI 4. BŁĽD WZORCA 5. CZAS TRWANIA CENTRACJI 6. ROLA UWAGI I ROZKŁAD PUNKTÓW FIKSACJI 7. ZETKNIĘCIA" I POŁĽCZENIA" 8. MAKSIMUM CZASOWE 9. PRAWO WZGLĘDNYCH CENTRACJI III. CZYNNOCI PERCEPCYJNE 1. UWAGI OGÓLNE 2. EKSPLORACJA A ROLA ĆWICZENIA 3. EKSPLORACJA SPOLARYZOWANA 4. PERCEPCYJNE SYSTEMY ODNIESIENIA 5. CZYNNOCI SCHEMATYZACJI 6. CZYNNOCI ANTYCYPACYJNE 7. PRZEDWNIOSKOWANIE ZWIĽZANE ZE SCHEMATYZACJĽ IV. EWOLUCJA STAŁOCI PERCEPCYJNYCH ORAZ PERCEPCJA PRZYCZYNOWOCI 1. EWOLUCJA STAŁOCI WIELKOCI 2. PIERWSZE PRZEJAWY STAŁOCI WIELKOCI 3. PORÓWNYWANIE SERYJNE 4. WIELKOĆ POZORNA 5. ODLEGŁOCI 6. INTERPRETACJA STAŁOCI 7. PERCEPCJA PRZYCZYNOWOCI I PRZYCZYNOWOĆ SENSORYCZNO-MOTORYCZNA 8. INTERPRETACJA V. ROZWÓJ PERCEPCJI PORUSZAJĽCYCH SIĘ PRZEDMIOTÓW ORAZ RUCHU 1. KWADRAT W RUCHU OBWODOWYM 2. RUCH STROBOSKOPOWY 3. INTERPRETACJA 4. EKSPERYMENT KONTROLNY POLEGAJĽCY NA ZACIENIENIU PRZESTRZENI STANOWIĽCEJ UKŁAD ODNIESIENIA VI. WNIOSKI Percepcja i ocena czasu Paul Fraisse I. PERCEPCJA NASTĘPSTWA 1. CZYNNIKI FIZYCZNE 2. CZYNNIKI BIOLOGICZNE 3. CZYNNIKI PSYCHOLOGICZNE II. PERCEPCJA I OCENA CZASU TRWANIA 1. PRZYSTOSOWANIE ZWIERZĘCIA DO CZASU TRWANIA 2. PERCEPCJA CZASU TRWANIA U CZŁOWIEKA 3. OCENA CZASU TRWANIA KONKLUZJA. III. ORIENTACJA W CZASIE 1. WARUNKOWANIE NA CZAS 2. STAŁE RYTMY 3. OKRESOWOĆ BIOLOGICZNA U CZŁOWIEKA 4. ORIENTACJA W CZASIE 5. ORIENTACJA W ODNIESIENIU DO PRZESZŁOCI I PRZYSZŁOCI Percepcja przestrzeni Eliane Vurpillot I. PRZESTRZENIE 1. PRZESTRZENIE MATEMATYKÓW 2. EWOLUCJA GENETYCZNA PERCEPCJI PRZESTRZENI WEDŁUG PIAGETA II. WŁACIWOCI WIDZENIA DWUOCZNEGO 1. UJEDNOLICANIE DWÓCH OBRAZÓW SIATKÓWKOWYCH 2. WYZNACZANIE HOROPTERU EMPIRYCZNEGO (RZECZYWISTEGO, PRAWDZIWEGO) 3. NIEZGODNOĆ OBRAZÓW SIATKÓWKOWYCH I OSTROĆ WIDZENIA STEREOSKOPOWEGO 4. MANIPULACJA EKSPERYMENTALNA NIEZGODNOCIĽ SIATKÓWKOWĽ STEREOSKOPY I PSEUDOSKOPY 5. ZŁUDZENIE DYNAMICZNEJ WYPUKŁOCI: ZJAWISKO PULFRICHA 6. ANISEIKONIA, CZYLI NIERÓWNOĆ OBRAZÓW SIATKÓWKOWYCH III. ORGANIZACJA WZROKOWEJ PRZESTRZENI PŁASZCZYZNY 1. ZDOLNOĆ ROZDZIELCZA OKA 2. ORGANIZACJA PŁASZCZYZNY 3. CZY PRZESTRZEŃ PŁASZCZYZNY JEST JEDNORODNA? IV. PERCEPCJA ODLEGŁOCI W WIDZENIU GŁĘBI 1. PŁASZCZYZNA PRZEDNIA POZORNA 2. BEZWZGLĘDNE OCENY ODLEGŁOCI 3. EKSPERYMENTY Z UŻYCIEM METODY DZIELENIA 4. PORÓWNANIA NIE GRANICZĽCYCH ZE SOBĽ ROZPIĘTOCI 5. ROLA NABYTYCH RAM ODNIESIEŃ 6. PRZYSWAJANIE SUBIEKTYWNEJ SKALI W WYNIKU ĆWICZENIA 7. INFORMACJE PROPRIOCEPTYWNE POCHODZĽCE OD OCZU 8. PERCEPCJA WIELKOCI 9. NIEZMIENNIK WIELKOĆ -ODLEGŁOĆ" 10. WIELKOCI POZORNE, OBIEKTYWNE I PROJEKCYJNE 11 ZALEŻNOCI MIĘDZY SPOSTRZEGANĽ WIELKOCIĽ I ODLEGŁOCIĽ 12. FAKTURA V. CZY PRZESTRZEŃ WZROKOWA JEST PRZESTRZENIĽ EUKLIDESOWĽ? 1. TEORIA...
zaszebryckas